Hiểu rõ các lỗi trong bóng đá 5 người là chìa khóa để mọi cầu thủ, huấn luyện viên và người hâm mộ có thể tham gia và tận hưởng môn thể thao này một cách công bằng và hiệu quả. Những quy tắc này không chỉ đảm bảo tính cạnh tranh lành mạnh mà còn bảo vệ an toàn cho cầu thủ trên sân. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích các lỗi kỹ thuật, lỗi hành vi, lỗi tổng hợp và các quy định xử phạt liên quan đến trọng tài, giúp bạn nắm vững mọi khía cạnh của luật thi đấu Futsal. Việc am hiểu những quy định này sẽ nâng cao chiến thuật thi đấu, cải thiện kỹ năng cá nhân và tránh những quyết định bất lợi từ phía trọng tài.
Lỗi Liên Quan Đến Trang Phục và Thay Người
Luật bóng đá 5 người có những quy định cụ thể về trang phục và quy trình thay người nhằm đảm bảo an toàn và tính chuyên nghiệp của trận đấu. Việc vi phạm những quy định này sẽ dẫn đến các hình phạt nghiêm khắc.
Thay Người và Trang Phục Của Thủ Môn
Trong bóng đá 5 người, việc thay đổi vị trí thủ môn là một chiến thuật phổ biến, nhưng phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định. Một cầu thủ trên sân có thể thay thế thủ môn, hoặc một cầu thủ dự bị có thể vào sân làm thủ môn.
- Quy trình thay thế thủ môn: Cầu thủ thay thế thủ môn phải báo trước cho một trong hai trọng tài và việc thay người phải diễn ra khi trận đấu tạm dừng. Người thay thế phải mặc trang phục thủ môn theo đúng quy định trong Điều 5 Luật IV (trang phục cầu thủ), bao gồm màu áo khác biệt rõ ràng với các cầu thủ khác và trọng tài. Cầu thủ đó cũng phải mặc áo thủ môn với số áo đã đăng ký của mình.
- Cách xử phạt: Nếu một cầu thủ vi phạm quy định này trong lúc trận đấu đang diễn ra, trọng tài sẽ để trận đấu tiếp tục. Tuy nhiên, ngay khi bóng ngoài cuộc, cầu thủ vi phạm sẽ bị cảnh cáo (thẻ vàng). Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ quy tắc ngay cả trong những khoảnh khắc căng thẳng nhất của trận đấu.
Lỗi Trong Quy Trình Thay Người Khác
Quy trình thay người là một phần quan trọng để duy trì nhịp độ và thể lực trong bóng đá 5 người. Tuy nhiên, những vi phạm trong quá trình này có thể ảnh hưởng đến tính công bằng của trận đấu.
- Cầu thủ dự bị vào sân sớm: Nếu một cầu thủ dự bị vào sân trước khi cầu thủ bị thay ra khỏi sân hoàn toàn, trọng tài sẽ dừng trận đấu. Cầu thủ bị thay sẽ được yêu cầu nhanh chóng rời sân, và cầu thủ vào sân sẽ bị cảnh cáo. Trận đấu sau đó sẽ được tiếp tục bằng một quả phạt gián tiếp cho đội đối phương tại vị trí bóng dừng. Nếu bóng dừng trong khu vực phạt đền, quả phạt gián tiếp sẽ được thực hiện trên vạch 6m, tại điểm gần vị trí bóng dừng nhất. Đây là một trong các lỗi trong bóng đá 5 người thường gặp, đòi hỏi sự phối hợp tốt giữa các cầu thủ và sự chú ý của trọng tài.
- Cầu thủ rời sân không đúng khu vực thay người: Khi thay cầu thủ dự bị, nếu cầu thủ ra sân không đúng phạm vi “khu vực thay cầu thủ” của đội mình, trọng tài sẽ dừng trận đấu. Cầu thủ vi phạm sẽ bị cảnh cáo và trận đấu sẽ tiếp tục lại bằng quả phạt gián tiếp cho đội đối phương tại chỗ bóng dừng. Tương tự, nếu bóng trong khu phạt đền, quả phạt gián tiếp được thực hiện trên vạch 6m tại điểm gần vị trí bóng dừng nhất. Quy định này nhằm đảm bảo tính trật tự và minh bạch trong việc thay đổi nhân sự.
Quy Định Về Số Lượng Cầu Thủ
Luật bóng đá 5 người cũng có những quy định chặt chẽ về số lượng cầu thủ tối thiểu và tối đa trên sân để đảm bảo trận đấu có thể diễn ra hợp lệ.
- Số cầu thủ tối thiểu để bắt đầu: Để bắt đầu một trận đấu, mỗi đội phải có ít nhất 5 cầu thủ trên sân. Đây là điều kiện tiên quyết để trận đấu được phép khởi tranh.
- Dừng trận đấu do thiếu cầu thủ: Trong trường hợp có nhiều cầu thủ bị truất quyền thi đấu (thẻ đỏ), nếu một trong hai đội không còn đủ 3 cầu thủ trên sân, trọng tài sẽ cho dừng trận đấu ngay lập tức. Trọng tài sau đó sẽ làm báo cáo gửi về Ban tổ chức giải để xem xét kết quả trận đấu. Điều này đảm bảo rằng trận đấu không tiếp tục khi một đội bóng quá yếu về mặt quân số, ảnh hưởng đến tính công bằng và an toàn.
Quy Tắc Chung Về Trang Phục Cầu Thủ
Trang phục không chỉ là nhận diện của đội bóng mà còn là yếu tố quan trọng đảm bảo an toàn cho cầu thủ.
- Vật dụng gây nguy hiểm: Cầu thủ bị cấm mang bất kỳ vật gì có thể gây nguy hiểm cho bản thân hoặc các cầu thủ khác, như đồ trang sức, vật sắc nhọn.
- Trang phục cơ bản: Trang phục cơ bản của một cầu thủ bao gồm áo thun, quần đùi, bít tất dài, bọc ống quyển và giày. Giày phải là loại bằng vải, da mềm hoặc giày thể thao đế cao su mềm hoặc chất liệu tương tự. Việc mang giày là bắt buộc.
- Số áo và màu sắc: Áo cầu thủ phải có số và mỗi cầu thủ trong đội phải có số áo khác nhau. Màu áo của hai đội phải khác màu nhau và khác màu với trọng tài để dễ phân biệt.
- Trang phục thủ môn: Thủ môn được quyền mặc quần dài và phải mặc áo có màu dễ dàng phân biệt với các cầu thủ khác và trọng tài.
- Bọc ống quyển: Bọc ống quyển phải được bít tất dài che kín hoàn toàn và phải có khả năng bảo vệ (ví dụ: làm từ cao su, nhựa, xốp hoặc vật liệu tương tự).
Xử Phạt Vi Phạm Trang Phục
Khi có cầu thủ vi phạm quy định về trang phục, trọng tài sẽ có biện pháp xử lý để đảm bảo trận đấu diễn ra đúng luật và an toàn.
- Yêu cầu chỉnh sửa trang phục: Bất kỳ cầu thủ nào vi phạm điều luật này sẽ được trọng tài mời ra khỏi sân để chỉnh lại trang phục.
- Trở lại sân: Khi trang phục đã chỉnh tề, cầu thủ muốn trở lại sân phải chờ lúc bóng ngoài cuộc và phải được sự đồng ý của một trong hai trọng tài. Đây là một quy định quan trọng nhằm duy trì kỷ luật và sự tôn trọng luật chơi.
Lỗi Liên Quan Đến Công Tác Trọng Tài Và Tổ Chức Trận Đấu
Mặc dù trọng tài là người thực thi luật, nhưng những hành vi của cầu thủ liên quan đến trọng tài hoặc các lỗi trong quá trình quản lý trận đấu cũng được xem xét.
Vai Trò Và Quyền Hạn Của Trọng Tài
Trọng tài chính và trọng tài thứ hai là những người điều hành chính của trận đấu. Họ có quyền xử phạt tất cả các lỗi trong bóng đá 5 người và đảm bảo trận đấu diễn ra đúng quy định.
- Quyền xử phạt: Trọng tài có quyền xử phạt tất cả các lỗi vi phạm, kể cả trong những lúc trận đấu tạm dừng hoặc khi bóng ngoài cuộc. Mọi quyết định của trọng tài trong trận đấu, bao gồm cả kết quả, là quyết định cuối cùng.
- Đảm bảo áp dụng luật: Trọng tài có nhiệm vụ đảm bảo việc áp dụng đúng Luật Bóng đá, không thổi phạt những lỗi có thể tạo lợi thế cho đội phạm lỗi.
- Ghi nhận sự cố: Ghi nhận mọi sự cố diễn biến trước, trong và sau trận đấu là một phần quan trọng trong công tác trọng tài.
- Giám sát thời gian: Trọng tài chính đảm nhiệm việc theo dõi thời gian thi đấu trong trường hợp không có thư ký bấm giờ và trọng tài thứ ba.
- Dừng trận đấu: Có quyền dừng trận đấu vì bất kỳ vi phạm nào về Luật bóng đá, tạm dừng hoặc dừng hẳn trận đấu nếu xét thấy cần thiết vì sự cố can thiệp của khán giả hoặc những lý do khác. Trọng tài phải gửi báo cáo chi tiết cho ban tổ chức.
- Cảnh cáo và truất quyền thi đấu: Ngay khi bước vào sân, trọng tài có quyền cảnh cáo đối với bất cứ cầu thủ nào có hành vi khiếm nhã, vi phạm Luật, và nếu tái phạm sẽ truất quyền thi đấu.
- Kiểm soát người vào sân: Trừ cầu thủ và trọng tài thứ hai, không cho phép bất kỳ người nào vào sân khi không được sự cho phép của trọng tài chính.
- Xử lý chấn thương: Dừng trận đấu nếu có cầu thủ bị chấn thương trầm trọng, cho đưa ngay cầu thủ đó ra khỏi sân và lập tức cho trận đấu tiếp tục. Nếu chấn thương nhẹ, trọng tài đợi bóng ngoài cuộc mới dừng trận đấu.
- Quyết định bóng thi đấu: Quyết định bóng thi đấu đúng theo quy định của Luật II.
Trọng Tài Thứ Hai Và Nhiệm Vụ Bổ Sung
Trọng tài thứ hai hoạt động ở phía đối diện với trọng tài chính và có quyền hạn tương tự, ngoại trừ một số nội dung được đề cập trong Luật V.
- Giám sát thời gian phạt: Trong trường hợp trận đấu không có thư ký bấm giờ và trọng tài thứ ba, trọng tài thứ hai chịu trách nhiệm theo dõi thời gian 2 phút phạt dành cho đội có cầu thủ bị truất quyền thi đấu.
- Giám sát thay người và hội ý: Theo dõi việc thay đổi cầu thủ có đúng quy định và thời gian hội ý 1 phút.
- Can thiệp thiếu trách nhiệm: Trong những trường hợp có sự can thiệp thiếu trách nhiệm của trọng tài thứ hai, trọng tài chính có quyền thay trọng tài thứ hai và báo cáo sự việc về Ban tổ chức có thẩm quyền. Trọng tài thứ hai phải trang bị còi.
Trọng Tài Thứ Ba Và Thư Ký Bấm Giờ
Trong các trận đấu quốc tế, trọng tài thứ ba và thư ký bấm giờ đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều hành.
- Nhiệm vụ thư ký bấm giờ: Đảm bảo thời gian thi đấu theo đúng Luật VIII (bấm đồng hồ chạy/dừng, theo dõi thời gian hội ý và phạt 2 phút), báo hiệu kết thúc hiệp đấu/hội ý, theo dõi các lần hội ý của mỗi đội, theo dõi và báo hiệu 5 lỗi tổng hợp đầu tiên của mỗi đội, và ghi nhận các sự kiện quan trọng vào biên bản.
- Nhiệm vụ trọng tài thứ ba: Theo dõi hoạt động của thư ký bấm giờ, ghi chép 5 lỗi tổng hợp đầu của từng đội, ghi chép những lần tạm dừng và nguyên nhân, thông tin cầu thủ ghi bàn/bị phạt thẻ. Trọng tài thứ ba cũng có thể thay thế trọng tài chính hoặc trọng tài thứ hai nếu cần.
- Can thiệp thiếu trách nhiệm: Tương tự như trọng tài thứ hai, trọng tài chính có quyền bác bỏ và thay thư ký bấm giờ hoặc trọng tài thứ ba nếu có sự can thiệp thiếu trách nhiệm.
Lỗi Trong Quá Trình Thi Đấu Chung
Đây là những quy định về cách bắt đầu, tiếp tục và kết thúc trận đấu, cùng với các quy tắc cơ bản về bóng trong cuộc và ngoài cuộc.
Lỗi Liên Quan Đến Thời Gian Thi Đấu và Hội Ý
Thời gian thi đấu và việc quản lý hội ý có thể ảnh hưởng lớn đến kết quả trận đấu.
- Thời gian thi đấu: Một trận đấu gồm 2 hiệp, mỗi hiệp 20 phút. Thư ký bấm giờ chịu trách nhiệm theo dõi thời gian.
- Kéo dài hiệp đấu: Ngay trước khi kết thúc mỗi hiệp đấu, nếu một đội bóng được hưởng quả phạt đền, hiệp đấu đó phải được kéo dài đủ để thực hiện xong quả phạt đó.
- Hội ý: Trong mỗi hiệp đấu, các đội được quyền hội ý một lần với thời gian 1 phút. Huấn luyện viên của đội mới được quyền yêu cầu hội ý qua thư ký bấm giờ khi đội bóng khống chế bóng. Các cầu thủ phải tập trung trong sân khi hội ý. Nếu hiệp 1 không hội ý, hiệp 2 cũng chỉ được hội ý 1 lần.
- Thời gian nghỉ giữa hiệp: Không quá 15 phút.
- Lỗi trong hiệp phụ: Nếu điều lệ giải quy định đá thêm hiệp phụ, thì trong các hiệp phụ không có lần hội ý.
Lỗi Trong Quá Trình Bắt Đầu Và Bắt Đầu Lại Trận Đấu
Quy trình bắt đầu và bắt đầu lại trận đấu có những quy tắc rõ ràng để đảm bảo tính công bằng và trật tự.
- Giao bóng: Trước khi trận đấu bắt đầu, việc chọn sân hoặc đá quả giao bóng được xác định bằng cách tung đồng tiền. Đội được ưu tiên sẽ chọn. Cầu thủ giao bóng đá bóng ở điểm trung tâm sân về phía sân đối phương. Các cầu thủ phải đứng trên nửa phần sân của đội mình, cầu thủ đối phương phải đứng cách bóng ít nhất 3m. Bóng vào cuộc sau khi được đá và di chuyển. Cầu thủ đá giao bóng không được chạm bóng lần thứ hai nếu bóng chưa chạm hoặc đá bởi cầu thủ khác.
- Xử phạt giao bóng sai quy định: Nếu giao bóng không đúng quy định, sẽ phải giao bóng lại. Nếu cầu thủ giao bóng lại đá bóng lần nữa trước khi bóng chạm hoặc đá bởi cầu thủ khác, đội đối phương được hưởng quả phạt gián tiếp tại điểm phạm lỗi.
- Bắt đầu lại trận đấu (thả bóng chạm đất): Sau lúc tạm dừng trận đấu vì bất kỳ lý do gì không ghi trong Luật và bóng chưa vượt khỏi đường giới hạn, trận đấu được tiếp tục bằng quả “thả bóng chạm đất” do một trong hai trọng tài thực hiện tại điểm bóng dừng. Không cầu thủ nào được đá bóng khi bóng chưa chạm mặt sân. Nếu vi phạm, trọng tài sẽ thực hiện lại quả “thả bóng chạm đất”.
Định Nghĩa Bóng Trong Cuộc Và Ngoài Cuộc
Việc xác định bóng trong hay ngoài cuộc là cơ sở để trọng tài đưa ra các quyết định tiếp theo.
- Bóng ngoài cuộc: Khi bóng đã vượt hẳn khỏi biên dọc hoặc biên ngang (dù ở trên sân hay trong không gian) hoặc sau tiếng còi dừng của trọng tài.
- Bóng trong cuộc: Ngoài hai trường hợp trên, bóng được kể là trong cuộc từ lúc bắt đầu đến khi kết thúc trận đấu, kể cả khi bóng bật từ cột dọc, xà ngang vào sân hoặc bật vào sân từ trọng tài chính/thứ hai đứng trong sân, hay khi trọng tài chưa thổi còi ngừng trận đấu sau một hành vi được coi là phạm Luật.
- Bóng chạm trần (sân có mái che): Nếu bóng chạm trần, trận đấu tạm dừng và đội không có cầu thủ đá bóng chạm trần sẽ được thực hiện quả đá biên tại giao điểm giữa đường biên dọc với đường tưởng tượng song song với biên ngang, đi qua điểm đối diện (trên mặt sân) với điểm bóng chạm trần.
Lỗi Kỹ Thuật Và Hành Vi Thiếu Đạo Đức (Luật XII)
Đây là luật trung tâm quy định các lỗi trong bóng đá 5 người và là nguồn gốc của hầu hết các quyết định phạt trực tiếp và gián tiếp.
Lỗi Phạt Trực Tiếp (Direct Free Kick)
Cầu thủ sẽ bị phạt quả phạt trực tiếp nếu vi phạm một trong 10 lỗi sau đây, theo nhận định của trọng tài, tuy không cố tình nhưng đã dùng sức mạnh quá mức cần thiết hoặc do bất cẩn:
- 6 lỗi dùng sức mạnh quá mức/bất cẩn:
- Đá hoặc tìm cách đá đối phương.
- Ngáng hoặc tìm cách ngáng chân đối phương.
- Nhảy vào người đối phương.
- Chèn đối phương bằng vai.
- Đánh hoặc tìm cách đánh đối phương.
- Xô đẩy đối phương.
- 4 lỗi khác:
7. Lôi kéo đối phương.
8. Nhổ nước bọt vào đối phương.
9. Tìm cách xoạc bóng khi bóng trong hoặc ngoài tầm khống chế của đối phương, trừ thủ môn trong khu phạt đền của đội mình nhưng động tác không được dùng sức mạnh quá cần thiết hoặc bất cẩn thô bạo.
10. Cố tình dùng tay chơi bóng (ôm bóng, đấm bóng, ném bóng bằng tay hoặc cánh tay), không áp dụng quy định này cho thủ môn ở trong khu phạt đền của đội mình.
Nếu cầu thủ cố tình vi phạm một trong 10 lỗi trên trong khu phạt đền của đội mình, sẽ bị phạt quả phạt đền 6m bất kể bóng ở vị trí nào và trong cuộc. Chỉ những lỗi phạt trực tiếp này mới được tính là “lỗi tổng hợp”.
Lỗi Phạt Gián Tiếp (Indirect Free Kick)
Thủ môn và cầu thủ trên sân có thể phạm các lỗi dẫn đến quả phạt gián tiếp. Đây thường là các lỗi ít nghiêm trọng hơn so với lỗi trực tiếp.
Lỗi Của Thủ Môn Dẫn Đến Phạt Gián Tiếp
- Nhận bóng lại từ đồng đội: Nếu sau khi phát bóng, thủ môn lại nhận bóng trở lại từ cầu thủ đồng đội chuyển về mà bóng chưa vượt qua vạch giữa sân hoặc chưa chạm hoặc đá bởi cầu thủ đối phương.
- Dùng tay chạm/bắt bóng từ đồng đội:
- Từ quả chuyển về của đồng đội.
- Từ quả đá biên về của đồng đội.
- Giữ bóng quá 4 giây: Nếu khống chế bóng bằng tay hoặc bằng chân ở bất cứ điểm nào thuộc phần sân đội mình lâu quá 4 giây.
Lỗi Của Cầu Thủ Trên Sân Dẫn Đến Phạt Gián Tiếp
- Lối chơi nguy hiểm: Ví dụ như đưa chân quá cao gần mặt đối phương.
- Ngăn cản đối phương không tranh cướp bóng: Chỉ cố tình ngăn cản đối phương như chạy giữa đối phương và bóng hoặc dùng thân người cản đường di chuyển của đối phương mà không tranh bóng.
- Ngăn cản thủ môn đưa bóng vào cuộc.
- Phạm các lỗi khác: Phạm bất kỳ lỗi nào không được đề cập trong Luật XII, mà trận đấu phải dừng lại để cảnh cáo hoặc truất quyền thi đấu của cầu thủ.
Quả phạt gián tiếp sẽ được thực hiện tại vị trí phạm lỗi. Nếu lỗi xảy ra trong khu phạt đền, quả phạt gián tiếp được thực hiện tại điểm trên đường 6m nơi gần vị trí phạm lỗi nhất.
Cảnh Cáo (Thẻ Vàng)
Cầu thủ sẽ bị cảnh cáo nếu có hành vi phi thể thao, phản đối quyết định của trọng tài hoặc vi phạm các quy tắc nhỏ.
- Hành vi khiếm nhã (phi thể thao): Ví dụ như ăn mừng quá khích, giả vờ ngã để kiếm phạt.
- Phản đối quyết định của trọng tài: Dùng lời lẽ hoặc hành động phản đối quyết định của trọng tài.
- Vi phạm luật nhiều lần.
- Trì hoãn đưa bóng vào cuộc.
- Không đứng đúng cự ly: Không đứng đúng cự ly xa điểm phạt trong những quả phạt góc, đá biên, đá phạt, ném bóng vào cuộc.
- Ra vào sân không phép hoặc vi phạm quy định thay người.
- Tự ý rời sân không phép của trọng tài.
Nếu phạm một trong những lỗi trên, cầu thủ bị cảnh cáo và bị phạt quả gián tiếp tại nơi phạm lỗi (trừ trường hợp vi phạm luật trầm trọng hơn). Nếu lỗi trong khu phạt đền của đội mình, quả phạt gián tiếp sẽ được thực hiện trên vạch 6m nơi gần vị trí phạm lỗi nhất.
Truất Quyền Thi Đấu (Thẻ Đỏ)
Truất quyền thi đấu là hình phạt nghiêm trọng nhất, áp dụng cho những hành vi cực kỳ phi thể thao hoặc bạo lực.
- Hành vi thô bạo hoặc bạo lực.
- Nhổ nước bọt vào đối phương hoặc bất kỳ ai.
- Ngăn cản cơ hội ghi bàn rõ rệt bằng tay: Không áp dụng với thủ môn trong khu phạt đền của đội mình.
- Vi phạm lỗi thô bạo ngăn cản cơ hội ghi bàn rõ rệt.
- Dùng lời lẽ thô tục hoặc xúc phạm.
- Bị cảnh cáo lần thứ hai trong một trận đấu.
Nếu trọng tài dừng trận đấu để truất quyền thi đấu cầu thủ phạm lỗi số 6 hoặc 7, và không vi phạm lỗi nào khác theo quy định của luật, thì trận đấu tiếp tục bằng quả phạt gián tiếp do đối phương thực hiện tại chỗ phạm lỗi. Tuy nhiên, nếu phạm lỗi trong khu phạt đền thì quả phạt gián tiếp sẽ được thực hiện trên vạch 6m gần nơi phạm lỗi nhất.
Quy Định Về Thi Đấu Thiếu Người Khi Bị Thẻ Đỏ
- Cầu thủ bị truất quyền thi đấu không được vào lại sân và cũng không được ngồi ở dãy ghế dành cho cầu thủ dự bị.
- Đội có cầu thủ bị truất quyền thi đấu sẽ phải thi đấu thiếu người trong 2 phút.
- Thời gian 2 phút phạt có thể rút ngắn khi trận đấu có bàn thắng, tùy thuộc vào số lượng cầu thủ của hai đội và đội nào ghi bàn. Ví dụ: Nếu đội có 5 cầu thủ thi đấu với đội 4 cầu thủ và đội có số đông hơn ghi bàn thắng, đội chỉ có 4 cầu thủ sẽ được bổ sung đủ số lượng.
Các Quy Định Về Quả Phạt Và Lỗi Tổng Hợp
Việc thực hiện các quả phạt và quản lý lỗi tổng hợp là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến diễn biến trận đấu trong bóng đá 5 người.
Quy Tắc Chung Khi Thực Hiện Các Quả Phạt
Các quả phạt (trực tiếp hoặc gián tiếp) phải tuân theo những quy tắc cơ bản.
- Phân loại: “Trực tiếp” (bàn thắng được công nhận nếu bóng trực tiếp vào cầu môn đối phương) và “Gián tiếp” (bàn thắng chỉ được công nhận nếu trước khi vào cầu môn, bóng đã chạm hoặc được đá bởi một cầu thủ khác).
- Khoảng cách cầu thủ đối phương: Khi một cầu thủ thực hiện quả phạt, các cầu thủ đối phương phải đứng cách bóng tối thiểu 5m cho đến khi bóng rời chân và di chuyển. Nếu đối phương xông vào hoặc đứng không đủ cự ly, trọng tài phải cho thực hiện lại quả phạt.
- Bóng “chết” và chạm bóng lần 2: Bóng phải được đặt “chết” khi thực hiện quả phạt. Cầu thủ đá phạt không được chạm bóng lần thứ hai khi bóng chưa chạm hoặc đá bởi một cầu thủ khác.
- Xử phạt chạm bóng lần 2: Nếu cầu thủ đá phạt chạm bóng lần thứ hai trước khi bóng chạm hoặc được đá bởi cầu thủ khác, sẽ bị phạt quả gián tiếp do đối phương thực hiện nơi vi phạm lỗi.
- Giới hạn thời gian: Nếu đội được hưởng quả phạt thực hiện lâu quá 4 giây, trọng tài sẽ cho đối phương được đá quả phạt gián tiếp đó.
Lỗi Tổng Hợp (Cumulative Fouls)
Luật về lỗi tổng hợp là một điểm đặc trưng quan trọng trong bóng đá 5 người, tạo ra sự hấp dẫn và chiến thuật đặc biệt.
- Tính lỗi tổng hợp: Chỉ những lỗi phạt trực tiếp được ghi trong Luật XII mới được tính vào số lỗi “tổng hợp”. Những quả phạt lỗi “tổng hợp” trực tiếp vào cầu môn được công nhận bàn thắng.
- Ghi nhận lỗi: Năm lỗi “tổng hợp” đầu của mỗi đội trong mỗi hiệp phải được ghi vào biên bản.
- “Hàng rào” (tường rào): Trong 5 lỗi “tổng hợp” đầu của mỗi đội ở mỗi hiệp, khi thực hiện quả phạt, đối phương được quyền làm “hàng rào” nhưng phải đứng cách xa bóng tối thiểu 5m.
- Không “hàng rào” từ lỗi thứ 6 trở đi: Bắt đầu từ lỗi “tổng hợp” thứ 6 trở đi, đối phương không được quyền làm “hàng rào” khi thực hiện quả phạt. Cầu thủ đá phạt phải được báo với trọng tài. Trừ thủ môn đối phương và cầu thủ thực hiện quả phạt, các cầu thủ khác phải ở trong sân nhưng phía sau vạch “tưởng tượng” ngang hàng với bóng, song song với biên ngang và ngoài khu phạt đền. Thủ môn phải ở lại trong khu phạt đền và cách xa bóng tối thiểu 5m.
- Quy định tiến hành quả phạt lỗi tổng hợp:
- Cầu thủ thực hiện phải đá bóng với ý đồ ghi bàn, không được chuyển bóng.
- Không ai được chạm bóng cho tới khi bóng đụng thủ môn hoặc bật ra từ cột dọc, xà ngang hay ra ngoài sân.
- Những quả phạt này không được thực hiện ở cự ly cách đường biên ngang dưới 6m; điểm đặt bóng phải dời lên vị trí tương ứng và cách đường biên ngang 6m.
- Vị trí phạm lỗi thứ 6: Nếu lỗi thứ 6 xảy ra trên phần sân đối phương hoặc trên phần sân của đội mình được giới hạn bởi đường giữa sân với đường tưởng tượng ngang qua chấm phạt đền thứ 2 và song song với đường biên ngang, đội đối phương sẽ được thực hiện quả phạt ngay tại chấm phạt đền thứ 2.
- Nếu lỗi thứ 6 xảy ra trên phần sân đội nhà được giới hạn giữa đường song song với biên ngang đi qua chấm phạt đền thứ 2 và đường biên ngang cuối sân, đội tấn công được quyền tự chọn một trong hai vị trí đá phạt là điểm phạm lỗi hay điểm phạt đền thứ 2.
- Lỗi tổng hợp trong hiệp phụ: Nếu trận đấu phải đá thêm 2 hiệp phụ, thì những lỗi tổng hợp của hiệp 2 vẫn còn giá trị để tính lỗi tổng hợp trong 2 hiệp phụ.
Xử Phạt Lỗi Tổng Hợp
Việc vi phạm quy định về lỗi tổng hợp có những cách xử phạt riêng.
- Đội bị phạt vi phạm: Nếu không ghi được bàn thắng, quả phạt được thực hiện lại. Nếu ghi được bàn thắng, bàn thắng được công nhận.
- Đội được phạt vi phạm: Nếu ghi được bàn thắng, quả phạt được thực hiện lại. Nếu không ghi được bàn thắng, không thực hiện lại quả phạt.
- Cầu thủ thực hiện quả phạt vi phạm (chạm bóng lần 2): Đội đối phương được hưởng quả phạt gián tiếp tại nơi phạm lỗi. Nếu trong khu phạt đền, quả phạt gián tiếp thực hiện trên đường 6m ở vị trí gần nơi phạm lỗi nhất.
Lỗi Liên Quan Đến Các Tình Huống Cố Định Khác
Ngoài lỗi tổng hợp, còn có các quy định về quả phạt đền, đá biên, ném phát bóng và phạt góc, mỗi loại đều có những lỗi và cách xử phạt riêng.
Quả Phạt Đền (Penalty Kick)
Quả phạt đền là hình phạt nghiêm khắc nhất cho lỗi trực tiếp trong khu phạt đền.
- Điều kiện: Đội bóng có cầu thủ phạm một trong những lỗi phạt trực tiếp nếu vị trí phạm lỗi trong khu phạt đền của đội mình lúc bóng đang trong cuộc.
- Bàn thắng hợp lệ: Từ quả phạt đền, bóng được đá trực tiếp vào cầu môn đội phạm lỗi, bàn thắng được công nhận.
- Kéo dài thời gian: Khi có quả phạt đền ở phút cuối của mỗi hiệp, phải bù thêm thời gian để thực hiện xong quả phạt đền.
- Vị trí và quy trình: Bóng đặt tại điểm phạt đền thứ nhất. Cầu thủ đá phạt phải được thông báo. Thủ môn đứng trên đường cầu môn giữa 2 cột dọc, mặt đối diện với cầu thủ đá phạt. Các cầu thủ khác đứng trong sân, ngoài khu phạt đền, phía sau điểm phạt đền, cách xa tối thiểu 5m. Cầu thủ đá phạt phải đá bóng về phía trước và không được chạm bóng tiếp lần thứ 2 khi chưa có cầu thủ nào chạm bóng.
- bongdanetco.com cung cấp những phân tích chuyên sâu về các tình huống phạt đền và ảnh hưởng của chúng đến kết quả trận đấu.
- Vi phạm và xử phạt:
- Cầu thủ đội phạm lỗi vi phạm: Thực hiện lại quả phạt nếu bóng không vào cầu môn; Công nhận bàn thắng nếu bóng vào cầu môn.
- Đồng đội của cầu thủ đá phạt vi phạm: Bóng vào cầu môn, đá lại quả phạt; Bóng không vào cầu môn, không đá lại quả phạt.
- Cầu thủ đá phạt vi phạm sau khi bóng được đá vào cuộc (chạm bóng lần 2): Đội đối phương được hưởng quả phạt gián tiếp.
Đá Biên (Kick-in)
Đá biên thay thế cho ném biên trong bóng đá 11 người, có những quy tắc riêng.
- Điều kiện: Khi bóng hoàn toàn vượt khỏi đường biên dọc.
- Cách thực hiện: Cầu thủ của đội không chạm bóng cuối cùng được đá biên về bất kỳ hướng nào tại vị trí bóng vượt khỏi đường biên dọc. Cầu thủ có thể giẫm một phần chân lên đường biên dọc hoặc đứng hẳn ngoài sân. Bóng phải đặt “chết” trên đường biên dọc và vào cuộc ngay khi được đá rời chân và di chuyển.
- Không ghi bàn trực tiếp: Bàn thắng không được công nhận từ quả đá biên trực tiếp vào cầu môn.
- Xử phạt:
- Đá biên không đúng quy định/vị trí: Quyền đá biên chuyển cho đội đối phương.
- Không thực hiện trong 4 giây: Quyền đá biên chuyển cho đội đối phương.
- Cầu thủ đá biên chạm bóng lần 2: Bị phạt quả gián tiếp tại nơi phạm lỗi.
Ném Phát Bóng (Goal Clearance)
Ném phát bóng là cách thủ môn đưa bóng vào cuộc sau khi bóng ra hết biên ngang do đội tấn công chạm cuối cùng.
- Điều kiện: Bóng hoàn toàn vượt ra khỏi đường biên ngang phía ngoài khung cầu môn mà người chạm bóng cuối cùng là cầu thủ đội tấn công.
- Cách thực hiện: Thủ môn phải dùng tay đưa vào cuộc từ trong khu phạt đền và bóng được coi là trong cuộc ngay sau khi ra khỏi khu phạt đền. Thủ môn có thể đưa bóng trực tiếp sang sân đối phương. Các cầu thủ đối phương phải đứng ngoài khu phạt đền.
- Xử phạt:
- Không công nhận bàn thắng trực tiếp: Bóng từ quả ném phát bóng hợp lệ trực tiếp vào cầu môn đối phương, bàn thắng không được công nhận.
- Chạm bóng trong khu phạt đền: Nếu quả phát bóng của thủ môn chạm hoặc được đá bởi đồng đội hay đối phương trong khu vực phạt đền của thủ môn đó thì phải phát bóng lại.
- Thủ môn chạm bóng lần 2: Nếu thủ môn sau khi phát bóng ra ngoài khu vực phạt đền lại chạm bóng lần thứ hai trước khi một cầu thủ khác chạm hoặc đá, trọng tài cho đội đối phương hưởng quả phạt gián tiếp tại chỗ phạm lỗi.
- Nhận bóng lại từ đồng đội (chạm tay/chân): Nếu sau khi phát bóng, thủ môn nhận lại quả bóng từ đồng đội chuyển về bằng tay hoặc khống chế bằng chân, trọng tài cho đối phương hưởng quả phạt gián tiếp. Quả phạt sẽ được thực hiện trên vạch 6m gần chỗ phạm lỗi nhất.
Quả Phạt Góc (Corner Kick)
Phạt góc là một trong những tình huống tấn công nguy hiểm.
- Điều kiện: Khi bóng hoàn toàn vượt ra đường biên ngang phía ngoài khung cầu môn, mà đội phòng thủ là người chạm cuối cùng.
- Cách thực hiện: Cầu thủ đội tấn công sẽ được hưởng quả phạt góc. Cầu thủ thực hiện phải đặt bóng trong cung đá phạt góc. Các cầu thủ đối phương phải đứng cách bóng 5m cho đến khi bóng được đá vào cuộc.
- Ghi bàn trực tiếp: Bàn thắng được công nhận nếu bóng trực tiếp vào cầu môn đội đối phương.
- Xử phạt:
- Chạm bóng lần 2: Nếu cầu thủ thực hiện quả phạt góc chạm bóng lần thứ hai trước khi bóng chạm một cầu thủ khác, trọng tài cho đội đối phương hưởng quả phạt gián tiếp tại chỗ phạm lỗi.
- Không đúng quy định: Sẽ phải đá lại.
- Quá 4 giây: Nếu cầu thủ đã đặt bóng vào đúng vị trí, nếu quá 4 giây mà không thực hiện quả phạt góc, trọng tài cho đội đối phương được hưởng quả phạt gián tiếp tại điểm trong cung đá phạt góc.
Đá Luân Lưu 6m
Trong các trận đấu loại trực tiếp có kết thúc hòa, đá luân lưu 6m được sử dụng để xác định đội thắng.
- Thủ tục: Trọng tài chọn cầu môn, tung đồng tiền để xác định đội đá trước. Mỗi đội được đá 5 quả xen kẽ. Đội trưởng phải thông báo danh sách 5 cầu thủ đá.
- Số lượng cầu thủ: Khi trận đấu kết thúc, nếu mỗi đội có số cầu thủ hợp lệ đông hơn đối phương, đội trưởng phải thông báo tên và số áo của cầu thủ không thi đá để đảm bảo trước khi đá, hai đội có số lượng cầu thủ bằng nhau.
- Kết thúc luân lưu: Dừng lại nếu một đội ghi được số bàn thắng nhiều hơn số bàn mà đội kia có thể ghi được. Nếu hòa sau 5 quả, tiếp tục đá đối xứng từng quả một.
- Cấm tham gia: Cầu thủ bị truất quyền thi đấu không được tham gia thi đá luân lưu 6m.
- Thay thế thủ môn: Trong suốt quá trình thi đá luân lưu, mọi cầu thủ trong sân đều có quyền thay thế thủ môn.
- Người có mặt trên sân: Chỉ có trọng tài và cầu thủ hợp lệ của hai đội bóng ở lại trong sân. Thủ môn cùng đội với cầu thủ thực hiện quả phạt phải đứng trong sân và không gây cản trở.
Kết Luận
Việc nắm vững các lỗi trong bóng đá 5 người không chỉ giúp cầu thủ tránh những hình phạt không đáng có mà còn nâng cao chất lượng trận đấu, thúc đẩy tinh thần fair play. Từ những lỗi nhỏ về trang phục đến những hành vi nghiêm trọng dẫn đến thẻ đỏ, mỗi quy định đều có mục đích riêng để đảm bảo sự công bằng, an toàn và hấp dẫn của môn Futsal. Hiểu rõ luật chơi là nền tảng vững chắc để phát triển chiến thuật, kỹ năng và tận hưởng trọn vẹn niềm đam mê với trái bóng tròn trên sân 5 người.
Bình luận về bài viết
1. Minh Anh (5/5 sao)
“Bài viết thực sự rất chi tiết và dễ hiểu về các lỗi trong bóng đá 5 người. Trước đây tôi chỉ biết sơ sơ, nhưng đọc xong bài này thì mọi thứ rõ ràng hơn rất nhiều, đặc biệt là phần lỗi tổng hợp và cách xử phạt. Cám ơn tác giả đã tổng hợp một cách khoa học!”
Thời gian: 15:30, 01/05/2024
2. Hoàng Tuấn (4/5 sao)
“Nội dung rất hữu ích cho những ai đang tập chơi futsal hoặc muốn hiểu sâu hơn về luật. Tuy nhiên, nếu có thêm một vài ví dụ minh họa tình huống thực tế cho từng loại lỗi thì sẽ còn tuyệt vời hơn nữa. Dù sao thì cũng là một tài liệu tham khảo chất lượng.”
Thời gian: 10:15, 02/05/2024
3. Lan Hương (5/5 sao)
“Là một fan hâm mộ Futsal, tôi luôn muốn tìm hiểu kỹ về luật để xem trận đấu thêm phần kịch tính. Bài viết này đã cung cấp đầy đủ thông tin tôi cần, từ các lỗi cơ bản đến những quy định phức tạp hơn về trọng tài và thời gian. Rất ấn tượng với độ chi tiết!”
Thời gian: 19:40, 03/05/2024
4. Quang Khải (4.5/5 sao)
“Tôi là huấn luyện viên đội bóng phong trào, và những thông tin này rất giá trị cho việc đào tạo cầu thủ trẻ của tôi. Phần phân tích về lỗi gián tiếp và trực tiếp rất rõ ràng, giúp tôi truyền đạt lại cho các em dễ dàng hơn. Cần thêm một chút về tâm lý cầu thủ khi phạm lỗi nữa thì hoàn hảo.”
Thời gian: 08:00, 04/05/2024
5. Nhật Nam (5/5 sao)
“Bài viết rất chất lượng, đúng như kỳ vọng từ bongdanetco.com! Không chỉ liệt kê luật, mà còn giải thích ý nghĩa và cách xử phạt một cách logic. Giúp tôi hiểu sâu hơn về cách trọng tài đưa ra quyết định trên sân. Đây là cẩm nang không thể thiếu cho những người yêu bóng đá 5 người.”
Thời gian: 11:22, 05/05/2024