Cuộc xung đột tại Ukraine đã bước vào một giai đoạn then chốt, với chiến dịch phản công chiến lược của quân đội Ukraine. Đây không chỉ là nỗ lực giành lại lãnh thổ mà còn là phép thử quyết định cho tương lai của quốc gia này và toàn bộ cục diện an ninh châu Âu. Sau nhiều tháng chủ yếu duy trì thế phòng thủ, Ukraine đã huy động lực lượng và trang thiết bị hiện đại từ phương Tây, khởi động một cuộc tấn công quy mô lớn nhằm đẩy lùi quân Nga khỏi các vùng đất đã bị chiếm đóng. Việc phân tích chuyên sâu các diễn biến, chiến lược quân sự, và hiệu quả tác chiến sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về những thử thách phía trước và khả năng thành công của chiến dịch này, đặc biệt trong bối cảnh những thách thức về địa hình và hỗ trợ quốc tế. Đây là một chiến dịch có ý nghĩa lịch sử, đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng giữa binh chủng hợp thành, hậu cần tiếp vận và ý chí chiến đấu kiên cường.
Tình hình tổng quan cuộc phản công của Ukraine
Chiến dịch phản công của Ukraine bắt đầu với những kỳ vọng lớn lao từ Kyiv và các đồng minh phương Tây. Mục tiêu chính là giải phóng các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng ở phía đông và phía nam, đặc biệt là cắt đứt hành lang đất liền của Nga tới Crimea. Tuy nhiên, thực tế chiến trường đã cho thấy một bức tranh phức tạp hơn nhiều so với dự đoán ban đầu.
Diễn biến ban đầu và mục tiêu chiến lược
Khi mùa hè đến, quân đội Ukraine, được trang bị vũ khí tiên tiến và huấn luyện kỹ lưỡng từ phương Tây, đã phát động các cuộc tấn công theo nhiều mũi nhọn. Trọng tâm ban đầu dường như là khu vực Zaporizhzhia ở phía nam, nơi một bước tiến đáng kể có thể chia cắt lực lượng Nga, gây gián đoạn các tuyến tiếp tế quan trọng từ đất liền tới bán đảo Crimea. Mục tiêu này được coi là then chốt để thay đổi cục diện chiến trường và tạo ra lợi thế đàm phán đáng kể. Ngoài ra, các cuộc tấn công cũng được tiến hành ở khu vực Donetsk và quanh Bakhmut, nhằm gây áp lực lên các tuyến phòng thủ của Nga và giành lại các vị trí chiến lược. Việc giải phóng lãnh thổ không chỉ mang ý nghĩa quân sự mà còn là thông điệp chính trị mạnh mẽ, khẳng định chủ quyền và tinh thần chiến đấu của Ukraine. Để đạt được các mục tiêu này, Ukraine đã phải đối mặt với những thách thức to lớn từ hệ thống phòng thủ kiên cố mà Nga đã xây dựng trong nhiều tháng.
Những thành tựu và thách thức sau hai tháng
Sau khoảng hai tháng kể từ khi chiến dịch phản công được tiến hành, những thay đổi trên bản đồ chiến sự nhìn chung không quá đột phá như kỳ vọng. Mặc dù Ukraine đã đạt được một số tiến bộ cục bộ, đáng chú ý nhất là việc giành lại làng Staromaiorske ở vùng Donetsk và một số khu vực nhỏ xung quanh Bakhmut, nhưng quy mô của những thành tựu này vẫn còn khiêm tốn so với diện tích lãnh thổ mà Nga đang kiểm soát. Các phân tích độc lập cho thấy quân đội Ukraine đã tiến được khoảng 16 km ở hai khu vực dọc theo chiến tuyến dài hơn 160 km.
Sự chậm trễ này không chỉ gây thất vọng cho Ukraine mà còn khiến các đồng minh phương Tây phải đặt câu hỏi về hiệu quả của viện trợ quân sự. Mặc dù được trang bị các loại xe tăng Leopard, xe chiến đấu bộ binh Bradley và các hệ thống pháo binh tiên tiến, quân đội Ukraine vẫn gặp khó khăn trong việc xuyên thủng các tuyến phòng thủ của Nga. Điều này cho thấy rằng, trong chiến tranh hiện đại, công nghệ đơn thuần không đủ để đảm bảo chiến thắng mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố phức tạp khác như chiến thuật, tình báo, hậu cần và ý chí của binh lính.
Trên thực tế, thành tựu đáng kể cuối cùng của Ukraine là vào tháng 11/2022, khi họ chiếm lại thành phố Kherson và các khu vực rộng lớn ở phía đông bắc. Kể từ đó, việc giải phóng thêm lãnh thổ trở nên khó khăn hơn. Quân đội Nga đã có đủ thời gian để củng cố các vị trí phòng thủ, biến chúng thành những pháo đài gần như bất khả xâm phạm. Những cuộc giao tranh dữ dội tiếp tục diễn ra, tiêu hao nguồn lực và sinh mạng của cả hai phía.
Phân tích chiến thuật phòng thủ kiên cố của Nga
Sự chậm trễ trong cuộc phản công của Ukraine phần lớn bắt nguồn từ hệ thống phòng thủ tinh vi và kiên cố mà Nga đã xây dựng. Trong nhiều tháng trước khi Ukraine phát động chiến dịch, Nga đã chuẩn bị một mạng lưới phòng thủ sâu rộng, biến những vùng đất bị chiếm đóng thành những khu vực chằng chịt các công trình quân sự.
Hệ thống phòng thủ đa tầng của Nga
Lực lượng Nga đã thiết lập ba lớp chiến hào liên tiếp, kéo dài hàng trăm kilomet dọc theo chiến tuyến. Các chiến hào này được củng cố bằng boongke kiên cố, hầm ngầm, và các vị trí bắn tỉa được ngụy trang cẩn thận. Bên cạnh đó, các khối bê tông chống tăng hình kim tự tháp, được mệnh danh là “răng rồng,” được bố trí dày đặc để ngăn chặn sự di chuyển của xe tăng và xe bọc thép của Ukraine. Những bãi mìn rộng lớn, chứa hàng nghìn quả mìn chống tăng và chống bộ binh, tạo thành một rào cản chết người trước bất kỳ bước tiến nào. Mạng lưới hào và chướng ngại vật này được thiết kế để làm chậm, phân tán và làm suy yếu lực lượng tấn công của Ukraine, khiến họ trở thành mục tiêu dễ dàng cho pháo binh và không quân Nga.
Đặc biệt, các thành phố chiến lược như Tokmak ở phía đông nam đã được bao quanh bởi các công sự vững chắc, biến nó thành một trung tâm hậu cần quan trọng và một mục tiêu đầy thách thức cho Ukraine. Việc xây dựng những công sự này không chỉ cho thấy sự chuẩn bị kỹ lưỡng của Nga mà còn phản ánh khả năng thích nghi và học hỏi từ những sai lầm chiến thuật trong giai đoạn đầu của cuộc xung đột. Điều này làm cho chiến dịch phản công của Ukraine trở nên vô cùng khó khăn, đòi hỏi sự kiên nhẫn, nguồn lực dồi dào và chiến thuật sáng tạo.
Hiệu quả của chiến thuật phòng ngự Nga
Chiến thuật phòng ngự của Nga đã chứng tỏ hiệu quả đáng kinh ngạc trong việc làm chậm đà tiến công của Ukraine. Các bãi mìn được bố trí dày đặc đã trở thành một trở ngại lớn. Các phương tiện rà phá bom mìn do phương Tây cung cấp, mặc dù tiên tiến, thường chỉ có thể chịu được một vụ nổ từ mìn chống tăng. Tuy nhiên, quân đội Nga được cho là đã đặt chồng nhiều quả mìn lên nhau để tăng cường sức công phá, khiến các phương tiện này dễ bị phá hủy hơn.
Ngoài ra, Nga cũng đã áp dụng các chiến thuật mới như xây dựng “chiến hào đặt bẫy”, nơi các chất nổ được giấu kín chờ bộ binh Ukraine tiến vào. Một ví dụ đáng sợ là video được xác minh cho thấy bộ binh Ukraine tiến vào các chiến hào trống ở phía nam Zaporizhzhia, sau đó chất nổ được kích hoạt, gây thương vong nghiêm trọng.
Lực lượng Nga cũng tận dụng ưu thế không quân một cách hiệu quả, đặc biệt là các trực thăng tấn công Ka-52 Alligator. Những trực thăng này có khả năng bắn tên lửa chống tăng từ khoảng cách an toàn, nhằm vào các phương tiện bọc thép của Ukraine bị mắc kẹt trong bãi mìn hoặc bị buộc phải giảm tốc độ. Sự thiếu vắng ưu thế trên không là một điểm yếu đáng kể của Ukraine, khiến họ dễ bị tổn thương trước các cuộc tấn công từ trên cao. Các chuyên gia quốc phòng như Marina Miron từ Đại học King’s College London đã nhận định rằng Ukraine đã phải giảm bớt tham vọng của mình, và việc chiếm lại Crimea trong thời gian ngắn là điều khó xảy ra. Thay vào đó, mục tiêu thực tế hơn có thể là Tokmak, một trung tâm hậu cần quan trọng của Nga, tuy nhiên, ngay cả mục tiêu này cũng đang đối mặt với những thách thức lớn.
Trang bị và hỗ trợ từ phương Tây: Yếu tố then chốt
Viện trợ quân sự từ các nước phương Tây đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc duy trì khả năng chiến đấu của Ukraine và là yếu tố không thể thiếu trong chiến dịch phản công. Gói viện trợ khổng lồ bao gồm các loại vũ khí, trang thiết bị quân sự hiện đại cùng với chương trình huấn luyện binh sĩ đã giúp Ukraine có thể đối đầu với một đối thủ mạnh hơn về số lượng.
Tác động của vũ khí hiện đại
Ukraine đã nhận được một loạt các vũ khí công nghệ cao từ các đồng minh phương Tây, giúp tăng cường đáng kể năng lực tấn công và phòng thủ. Trong số đó, phải kể đến các tên lửa hành trình tầm xa như Storm Shadow do Anh cung cấp. Với tầm bắn hơn 240 km, Storm Shadow đã cho phép Ukraine tấn công các mục tiêu sâu phía sau phòng tuyến của Nga, bao gồm các kho nhiên liệu, trung tâm đạn dược và trung tâm chỉ huy, làm suy yếu khả năng hậu cần và chỉ huy của đối phương. Các cuộc tấn công này không chỉ gây thiệt hại vật chất mà còn tạo ra áp lực tâm lý đáng kể lên quân đội Nga.
Bên cạnh đó, việc Mỹ cung cấp bom chùm cũng là một bước đi gây tranh cãi nhưng mang lại hiệu quả nhất định trên chiến trường. Bom chùm, với khả năng phân tán hàng trăm quả bom con trên một diện tích rộng, có thể rất hiệu quả trong việc phá hủy các vị trí phòng thủ cố định của Nga và làm suy yếu bộ binh. Tuy nhiên, loại vũ khí này cũng gây ra những lo ngại về hậu quả lâu dài đối với dân thường, do nhiều quả bom con không phát nổ ngay lập tức và vẫn là mối nguy hiểm tiềm tàng. Gian Luca Capovin, một nhà phân tích của Jane’s Defense, nhận định rằng bom chùm có thể hữu ích nhưng không phải là yếu tố “thay đổi cuộc chơi” hoàn toàn, đặc biệt khi Nga cũng sở hữu và đã sử dụng loại vũ khí này.
Đào tạo và huấn luyện lực lượng
Không chỉ nhận được vũ khí, Ukraine còn được hưởng lợi từ các chương trình đào tạo và huấn luyện binh sĩ quy mô lớn do các nước châu Âu và NATO tổ chức. Hàng chục lữ đoàn thiết giáp mới thành lập đã được huấn luyện bài bản về cách vận hành các thiết bị quân sự phương Tây, áp dụng các chiến thuật hiện đại và phối hợp tác chiến hiệu quả. Điều này giúp nâng cao đáng kể trình độ chuyên môn và khả năng tác chiến của quân đội Ukraine, biến họ thành một lực lượng tinh nhuệ hơn.
Tuy nhiên, việc thích ứng với các hệ thống vũ khí mới và chiến thuật hiện đại đòi hỏi thời gian và kinh nghiệm thực chiến. Mặc dù được huấn luyện tốt, các binh sĩ Ukraine vẫn phải đối mặt với một đối thủ có kinh nghiệm chiến đấu lâu năm và hệ thống phòng thủ kiên cố. Sự phối hợp giữa các binh chủng, khả năng vận hành và bảo trì thiết bị trong điều kiện chiến trường khắc nghiệt, cũng như khả năng đối phó với các cuộc tấn công bất ngờ vẫn là những thách thức không nhỏ. Viện trợ của phương Tây đã mang lại một lợi thế công nghệ, nhưng để biến lợi thế đó thành thắng lợi quyết định đòi hỏi một chiến lược tổng thể và sự kiên trì bền bỉ.
Các yếu tố ảnh hưởng đến tiến độ phản công
Ngoài các yếu tố về trang bị và chiến thuật phòng thủ của đối phương, cuộc phản công của Ukraine còn chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ các điều kiện tự nhiên và sự cân bằng lực lượng trên không.
Địa hình và điều kiện thời tiết
Địa hình rộng lớn và bằng phẳng của miền nam Ukraine, mặc dù có vẻ thuận lợi cho các cuộc tấn công cơ giới hóa, nhưng lại trở thành một bất lợi lớn khi đối mặt với hệ thống phòng thủ nhiều lớp và bãi mìn dày đặc của Nga. Địa hình mở cho phép quân phòng thủ có tầm nhìn rộng và khả năng nhắm mục tiêu hiệu quả hơn vào các đoàn xe bọc thép đang di chuyển.
Yếu tố thời tiết cũng đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là vào mùa thu và mùa đông. Vào mùa thu, những cơn mưa lớn sẽ biến các con đường không trải nhựa và các khu vực đồng bằng thành bùn lầy (hiện tượng “Rasputitsa”). Điều này làm chậm đáng kể tốc độ di chuyển của xe tăng, xe bọc thép và các phương tiện hậu cần, khiến các bước tiến xa hơn trở nên khó khăn, nếu không muốn nói là không thể. Khi mùa mưa kết thúc, đến mùa đông khắc nghiệt, nhiệt độ thấp và tuyết rơi dày đặc lại tạo ra những thách thức mới cho cả hai bên về logistics, bảo dưỡng thiết bị và điều kiện sống của binh lính. Việc tận dụng tối đa thời gian “cửa sổ” trước khi thời tiết xấu đi là cực kỳ quan trọng đối với Ukraine để đạt được bất kỳ thành tựu đáng kể nào.
Ưu thế trên không và hỗ trợ hậu cần
Một trong những điểm yếu lớn nhất của Ukraine trong chiến dịch phản công là việc thiếu ưu thế trên không. Mặc dù đã nhận được sự hỗ trợ từ các đối tác phương Tây, Ukraine vẫn chưa thể thiết lập được quyền kiểm soát bầu trời trên chiến trường. Điều này khiến các lực lượng mặt đất của họ dễ bị tấn công bởi máy bay chiến đấu và trực thăng của Nga, đặc biệt là trực thăng tấn công Ka-52 Alligator, như đã đề cập. Ưu thế trên không là yếu tố then chốt trong chiến tranh hiện đại, cho phép trinh sát, yểm trợ hỏa lực, và bảo vệ các tuyến tiếp vận.
Ngoài ra, khả năng tấn công sâu vào phía sau phòng tuyến của Nga, nhắm vào các kho nhiên liệu, trung tâm đạn dược và trung tâm chỉ huy, đã giúp Ukraine làm suy yếu hệ thống phòng thủ của đối phương. Việc phá hủy các mục tiêu này không chỉ làm gián đoạn nguồn cung cấp cho quân Nga mà còn gây khó khăn cho việc điều động và chỉ huy lực lượng. Tuy nhiên, Nga cũng đã nỗ lực củng cố và phân tán các kho hậu cần của mình, khiến việc tấn công trở nên khó khăn hơn. Để duy trì động lực của chiến dịch phản công, Ukraine cần phải liên tục đánh phá các tuyến tiếp tế và hạ tầng hậu cần của Nga, đồng thời tìm cách đối phó với ưu thế trên không của đối phương.
Phân tích chiến lược dài hạn và triển vọng tương lai
Chiến dịch phản công của Ukraine không chỉ là một cuộc chiến giành lãnh thổ mà còn là một ván cờ địa chính trị với nhiều yếu tố phức tạp, ảnh hưởng đến cục diện khu vực và quốc tế trong dài hạn.
Khả năng đạt được mục tiêu chiến lược của Ukraine
Mục tiêu lớn nhất của Ukraine là cắt đứt hành lang đất liền của Nga tới Crimea và gây áp lực để quân Nga rút khỏi bán đảo này. Để đạt được điều đó, việc chiếm lại các thành phố chiến lược như Tokmak, nằm trên tuyến đường huyết mạch ở phía đông nam, là vô cùng quan trọng. Nếu thành công, Ukraine có thể chia cắt lực lượng Nga, làm suy yếu đáng kể khả năng tiếp viện và hậu cần của họ. Tuy nhiên, như Tiến sĩ Marina Miron đã nhận định, việc giành lại Crimea trong tương lai gần là một thách thức cực kỳ lớn, có thể vượt quá khả năng hiện tại của Ukraine.
Triển vọng thành công của chiến dịch phản công phụ thuộc vào khả năng của Ukraine trong việc duy trì động lực, điều chỉnh chiến thuật để vượt qua hệ thống phòng thủ của Nga, và tiếp tục nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ phương Tây. Việc chiếm lại từng làng, từng vị trí chiến lược, mặc dù chậm, vẫn mang ý nghĩa quan trọng trong việc bào mòn sức kháng cự của đối phương và củng cố tinh thần quân dân Ukraine. Đây là một cuộc chiến tiêu hao, nơi yếu tố kiên nhẫn và khả năng duy trì nguồn lực là chìa khóa.
Áp lực thời gian và yếu tố chính trị quốc tế
Thời gian đang là yếu tố bất lợi cho Ukraine. Với mùa đông sắp đến và khả năng làm chậm các hoạt động quân sự, cửa sổ cơ hội để đạt được những bước tiến đáng kể đang dần đóng lại. Bên cạnh đó, yếu tố chính trị quốc tế, đặc biệt là cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào năm sau, cũng gây ra những lo ngại về mức độ tiếp tục hỗ trợ của Mỹ và NATO. Nếu Ukraine không thể đạt được bất kỳ lợi ích quyết định nào trên chiến trường vào thời điểm đó, thì sự hỗ trợ quân sự và tài chính có thể bị giảm sút, gây áp lực lớn lên Kyiv.
Trong bối cảnh này, việc thông tin chính xác và kịp thời về diễn biến chiến sự là vô cùng quan trọng. Các nền tảng như bongdanetco.com đóng vai trò thiết yếu trong việc cung cấp tin tức và phân tích chuyên sâu, giúp công chúng hiểu rõ hơn về tình hình phức tạp và những thách thức mà Ukraine đang phải đối mặt trong cuộc chiến sinh tồn này. Nga, với lợi thế về thời gian, chỉ cần duy trì các vùng lãnh thổ đã chiếm đóng một cách bất hợp pháp, trong khi Ukraine phải liên tục nỗ lực để thay đổi cục diện. Cuộc chiến này không chỉ định hình tương lai của Ukraine mà còn tác động sâu sắc đến trật tự an ninh toàn cầu.
Chiến dịch phản công của Ukraine là một minh chứng cho ý chí kiên cường và nỗ lực phi thường của một quốc gia đang chiến đấu vì sự tồn vong của mình. Mặc dù đối mặt với nhiều thách thức từ hệ thống phòng thủ kiên cố của Nga, điều kiện thời tiết khắc nghiệt, và áp lực thời gian, Ukraine vẫn đang nỗ lực hết mình để giành lại lãnh thổ và bảo vệ chủ quyền. Vai trò của viện trợ phương Tây, sự thích nghi chiến thuật và tinh thần chiến đấu của binh sĩ sẽ quyết định kết quả cuối cùng của chiến dịch này, định hình tương lai không chỉ của Ukraine mà còn của toàn bộ cục diện an ninh châu Âu.
Bình luận
1. Nguyễn Văn A ⭐⭐⭐⭐⭐
Bình luận: Bài viết rất chi tiết và phân tích sâu sắc về tình hình phản công của Ukraine. Tôi đặc biệt ấn tượng với phần phân tích về hệ thống phòng thủ của Nga và vai trò của các loại vũ khí hiện đại từ phương Tây. Điều này giúp tôi hiểu rõ hơn về những khó khăn mà Ukraine đang đối mặt. Cảm ơn Bongdanetco.com đã mang lại thông tin giá lượng này.
Thời gian: 05/11/2023, 10:30 SA
2. Trần Thị B ⭐⭐⭐⭐
Bình luận: Tôi thấy bài viết này cung cấp cái nhìn đa chiều, không chỉ tập trung vào một phía. Yếu tố thời tiết và ưu thế trên không đúng là những điểm yếu chí mạng của Ukraine mà ít bài viết nào đề cập rõ ràng như vậy. Mặc dù hơi dài nhưng rất đáng đọc.
Thời gian: 05/11/2023, 13:45 CH
3. Lê Minh C ⭐⭐⭐⭐⭐
Bình luận: Phân tích rất chuyên nghiệp và có cơ sở. Tôi đánh giá cao việc tác giả đã làm rõ các mục tiêu chiến lược và những thách thức thực tế. Đặc biệt là thông tin về “răng rồng” và bom chùm, rất hữu ích để hình dung chiến trường.
Thời gian: 06/11/2023, 08:10 SA
4. Hoàng Anh D ⭐⭐⭐
Bình luận: Bài viết cung cấp nhiều thông tin mới mẻ, nhưng tôi mong muốn có thêm một số thông tin về thiệt hại nhân sự và vật chất của cả hai bên để có cái nhìn tổng quan hơn về sự “tiêu hao” đã được đề cập. Tuy nhiên, nhìn chung là một bài viết chất lượng.
Thời gian: 06/11/2023, 16:20 CH
5. Phạm Văn E ⭐⭐⭐⭐⭐
Bình luận: Là một người quan tâm đến địa chính trị, tôi thấy bài viết đã tổng hợp và phân tích rất tốt về chiến dịch phản công. Việc đưa ra các yếu tố chính trị quốc tế như bầu cử Mỹ là rất xác đáng, cho thấy tầm nhìn rộng của tác giả. Thông tin này thực sự giá trị!
Thời gian: 07/11/2023, 09:55 SA