Hướng Dẫn Toàn Diện Cách Bắn Cung Chuẩn Kỹ Thuật Cho Người Mới

Photo of author

By AnhSang blv

Cách bắn cung không chỉ là một môn thể thao rèn luyện thể chất mà còn là hành trình khám phá sự tập trung, kiên nhẫn và giới hạn bản thân. Để thực hiện những cú bắn điêu luyện, bạn cần nắm vững sự kết hợp hài hòa giữa sức mạnh, sự tập trung, khả năng kiểm soát cơ thể và độ chính xác. Bài viết này từ bongdanetco.com sẽ cung cấp hướng dẫn toàn diện, từ khâu trang bị cho đến các bước kỹ thuật cơ bản và nâng cao, giúp bạn đặt nền móng vững chắc trên con đường chinh phục nghệ thuật bắn cung. Với những kiến thức chuyên sâu về kỹ thuật bắn cung và lựa chọn thiết bị bắn cung phù hợp, người mới bắt đầu sẽ nhanh chóng nắm bắt các nguyên tắc an toàn khi bắn cung và phát triển kỹ năng một cách bài bản nhất.

Chuẩn Bị Toàn Diện Cho Hành Trình Bắn Cung

Để có những buổi tập hiệu quả và an toàn, việc chuẩn bị dụng cụ phù hợp là bước khởi đầu không thể thiếu. Một bộ trang bị đạt chuẩn sẽ hỗ trợ bạn tối đa trong việc rèn luyện kỹ thuật và bảo vệ bản thân khỏi những rủi ro không đáng có.

Lựa Chọn Cung Tên Phù Hợp Trình Độ

Cung tên là trái tim của môn thể thao này. Có nhiều loại cung khác nhau, mỗi loại sở hữu đặc điểm riêng và phù hợp với các mục đích, trình độ kỹ năng riêng biệt. Việc hiểu rõ từng loại cung sẽ giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt.

Các Loại Cung Phổ Biến và Đặc Điểm

  • Cung một dây (Recurve bow): Đây là loại cung có thiết kế đơn giản, hai đầu uốn cong ngược ra ngoài, giúp tăng lực đẩy và tốc độ mũi tên. Cung recurve dễ tháo lắp, vận chuyển và là loại cung tiêu chuẩn trong các giải đấu Olympic.
    • Đối tượng phù hợp: Lý tưởng cho người mới bắt đầu bởi sự đơn giản, dễ làm quen và ít yêu cầu kỹ thuật cao. Nó giúp người học tập trung vào các nguyên tắc cơ bản của tư thế và kỹ thuật.
  • Cung trợ lực (Compound bow): Cung compound có cấu tạo phức tạp hơn, sử dụng hệ thống ròng rọc và cáp để giảm đáng kể lực kéo dây khi đã kéo hết cỡ (let-off). Điều này giúp cung thủ dễ dàng giữ tư thế ngắm bắn lâu hơn và tăng độ chính xác.
    • Đối tượng phù hợp: Thường dành cho người chơi có kinh nghiệm hoặc tham gia thi đấu chuyên nghiệp, những người tìm kiếm sự ổn định và sức mạnh lớn hơn.
  • Cung trần (Barebow): Về cơ bản, cung trần giống cung recurve nhưng không được gắn bất kỳ phụ kiện hỗ trợ nào như ống ngắm, bộ cân bằng hay clicker. Việc này đòi hỏi cung thủ phải dựa hoàn toàn vào cảm giác và kinh nghiệm để ngắm bắn.
    • Đối tượng phù hợp: Dành cho người chơi ở mức trung hoặc cao, muốn nâng cao độ khó, rèn luyện bản năng và cảm giác bắn chân thực.
  • Cung truyền thống (Traditional bow): Các loại cung này mô phỏng lại kiểu dáng cung cổ xưa, không sử dụng thiết bị hỗ trợ hiện đại. Chúng thường được làm từ gỗ hoặc vật liệu tự nhiên, mang đậm tính nghệ thuật và lịch sử.
    • Đối tượng phù hợp: Những người yêu thích phong cách cổ điển, mộc mạc và muốn trải nghiệm bắn cung theo cách truyền thống.
  • Cung dài (Longbow/Primitive bow): Có chiều dài lớn, thiết kế đơn giản, thường được làm từ một khối gỗ nguyên vẹn. Cung dài nổi bật với vẻ đẹp mộc mạc và yêu cầu kỹ năng đặc biệt để điều khiển.
    • Đối tượng phù hợp: Người đam mê lịch sử, nghệ thuật bắn cung truyền thống và muốn thử thách bản thân với một phong cách bắn khác biệt.
  • Cung recurve châu Á (Asiatic recurve bow): Kích thước nhỏ gọn, độ chính xác cao, thường được dùng phổ biến khi bắn cung cưỡi ngựa. Thiết kế đặc trưng giúp cung thủ dễ dàng thao tác trong các tình huống cần sự linh hoạt.
    • Đối tượng phù hợp: Người chơi nâng cao hoặc tham gia thi đấu đặc thù, đặc biệt là bắn cung trên lưng ngựa.

Lời Khuyên Chọn Cung Cho Người Mới Bắt Đầu

Để khởi đầu thuận lợi, người mới nên bắt đầu với cung recurve. Đây là lựa chọn phổ biến vì dễ làm quen và ít yêu cầu kỹ thuật phức tạp ban đầu. Hãy chọn cung có lực kéo nhẹ, từ 14lb – 20lb (tương đương 6.4kg – 9kg). Lực kéo nhẹ giúp bạn tránh chấn thương vai, duy trì được tư thế chính xác trong thời gian dài mà không bị mệt mỏi.

Đối với thước ngắm, người mới nên bắt đầu với cung có thước ngắm để nhanh chóng học cách canh mục tiêu chính xác và có cảm giác ổn định. Khi đã quen dần với kỹ thuật bắn cung, bạn có thể thử cung trần (barebow) để nâng cao kỹ năng và phát triển cảm giác bắn bản năng. Việc này sẽ giúp rèn luyện khả năng điều khiển cơ thể và phản xạ tự nhiên mà không phụ thuộc vào các thiết bị hỗ trợ.

Người mới tập nên bắt đầu với cung một dây kéo vì dễ làm quen và ít yêu cầu kỹ thuật caoNgười mới tập nên bắt đầu với cung một dây kéo vì dễ làm quen và ít yêu cầu kỹ thuật cao

Chọn Mũi Tên Đúng Chuẩn Để Đảm Bảo Hiệu Quả và An Toàn

Mũi tên đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định đường bay và độ chính xác của cú bắn. Để đảm bảo hiệu quả và an toàn, mũi tên cần phù hợp với chiều dài sải tay, loại cung sử dụng và chất liệu.

Chiều Dài Phù Hợp Với Sải Tay

Bạn nên chọn mũi tên dài hơn độ kéo tối đa của mình khoảng 1 – 2 inch (tức 2,5 – 5cm). Quy tắc này đảm bảo an toàn tuyệt đối khi bạn kéo cung hết cỡ, tránh trường hợp mũi tên bị lọt khỏi giá đỡ hoặc gây nguy hiểm cho tay kéo. Để xác định độ kéo chính xác, bạn có thể đến các cửa hàng chuyên nghiệp để đo đạc hoặc tham khảo hướng dẫn từ huấn luyện viên.

Mũi Tên Phù Hợp Với Loại Cung

Mỗi loại cung và lực kéo khác nhau sẽ yêu cầu loại mũi tên có độ cứng (spine) phù hợp. Spine là chỉ số đo độ uốn cong của mũi tên dưới một lực tác động tiêu chuẩn. Spine càng thấp, mũi tên càng cứng và ít bị uốn cong khi bắn.

  • Ví dụ: Spine 600 = mềm; spine 400 = cứng hơn; spine 300 = rất cứng.
  • Người mới nên chọn mũi tên có spine từ khoảng 700 – 1000, phù hợp với lực kéo từ 14 – 25lb. Việc chọn đúng spine giúp mũi tên bay thẳng và ổn định, tránh tình trạng “archer’s paradox” (mũi tên uốn cong khi rời cung) gây lệch hướng.

Lưu ý: Nếu bạn sử dụng mũi tên dài hơn tiêu chuẩn hoặc gắn đầu tên nặng, hãy cân nhắc chọn mũi tên cứng hơn một cấp để đảm bảo tên bay ổn định và chính xác. Sự thay đổi về trọng lượng và chiều dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến độ uốn của mũi tên khi chịu lực đẩy từ dây cung.

Chất Liệu Mũi Tên

  • Carbon: Là chất liệu phổ biến nhất hiện nay. Mũi tên carbon nhẹ, bền, bay thẳng và ít bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết. Chúng rất phù hợp cho cả người mới tập và vận động viên thi đấu chuyên nghiệp.
  • Gỗ: Thường dùng với cung truyền thống. Mũi tên gỗ mang lại cảm giác cổ điển nhưng dễ bị cong vênh hoặc gãy khi va đập mạnh, đòi hỏi sự bảo quản cẩn thận hơn.
  • Nhôm: Chi phí thấp, dễ uốn cong nên thường dùng trong luyện tập cơ bản. Tuy nhiên, nhôm dễ bị cong vênh vĩnh viễn sau va chạm, ảnh hưởng đến đường bay. Chúng phù hợp để tập bắn ở cự ly gần hoặc trong điều kiện an toàn.
  • Carbon-aluminium hybrid: Kết hợp ưu điểm của cả carbon và nhôm, đảm bảo độ bền, tốc độ và độ cân bằng tuyệt vời. Đây là lựa chọn lý tưởng cho thi đấu chuyên nghiệp với yêu cầu cao về độ chính xác và hiệu suất.

Lưu ý quan trọng: Luôn chọn mũi tên đi kèm hoặc do nhà sản xuất khuyến nghị cho loại cung bạn đang sử dụng. Việc dùng sai loại có thể làm hỏng cung, gây thiếu an toàn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất bắn.

Chọn cung có chiều dài phù hợp với sải tay khi kéo dâyChọn cung có chiều dài phù hợp với sải tay khi kéo dây

Trang Phục và Phụ Kiện Bảo Hộ An Toàn

Bên cạnh cung và tên, trang phục và phụ kiện bảo hộ là yếu tố không thể thiếu để đảm bảo an toàn và sự thoải mái trong suốt quá trình tập luyện.

Trang Phục

Hãy mặc quần áo thoải mái, vừa vặn, không quá rộng cũng không quá bó sát. Quần áo rộng thùng thình có thể bị vướng vào dây cung khi bắn, gây mất tập trung hoặc lệch hướng tên. Ngược lại, quần áo quá bó sát có thể hạn chế cử động và gây khó chịu. Tránh mặc áo có dây kéo, túi hộp hoặc các chi tiết rườm rà ở phía trước ngực và tay áo, vì dây cung có thể vướng vào khi bắn, dẫn đến chấn thương hoặc làm hỏng trang phục.

Phụ Kiện Bảo Hộ

  • Miếng bảo vệ tay (Finger tab/Glove): Đây là phụ kiện không thể thiếu để bảo vệ các ngón tay của bạn khỏi bị trầy xước, chai sạn hoặc đau do dây cung. Finger tab thường là một miếng da hoặc vật liệu tổng hợp được đặt giữa ngón tay và dây cung. Găng tay (glove) che phủ ba ngón tay kéo cung.
  • Miếng bảo vệ cẳng tay (Arm guard): Được đeo ở cẳng tay không cầm cung, arm guard giúp bảo vệ cánh tay khỏi bị dây cung va đập mạnh khi thả tên. Va đập này không chỉ gây đau mà còn có thể làm lệch hướng mũi tên.
  • Đai giữ ngực (Chest guard): Chủ yếu dành cho nữ giới hoặc những cung thủ có thân hình lớn. Chest guard giúp giữ cho quần áo không bị vướng vào dây cung, đảm bảo dây cung có đường đi không bị cản trở, từ đó tăng độ chính xác của cú bắn.
  • Ống đựng tên (Quiver): Dùng để giữ mũi tên gọn gàng và dễ dàng lấy ra khi bắn. Có thể đeo ở hông, lưng hoặc gắn vào cung.
  • Dây đeo cung (Bow sling): Một chiếc dây nhỏ giúp giữ cung không bị rơi sau khi thả tên, cho phép bàn tay cầm cung được thư giãn hơn.
  • Nút chặn dây (Nocking point): Một điểm nhỏ trên dây cung giúp cố định vị trí đuôi tên, đảm bảo mỗi lần lắp tên đều ở cùng một vị trí để tăng tính nhất quán.

Hãy mặc quần áo thoải mái, vừa vặn, không quá rộng cũng không quá bó sát để linh hoạt trong từng động tácHãy mặc quần áo thoải mái, vừa vặn, không quá rộng cũng không quá bó sát để linh hoạt trong từng động tác

Chọn Đích Bắn và Thiết Lập Sân Tập An Toàn

Đích bắn không chỉ là mục tiêu để bạn ngắm mà còn là yếu tố quan trọng đảm bảo an toàn trong quá trình luyện tập.

Chất Liệu Đích Bắn

Người mới tập nên chọn đích bắn bằng foam EVA (bọt tổng hợp). Ưu điểm của loại vật liệu này là trọng lượng nhẹ, dễ di chuyển và khả năng hấp thụ lực tốt, giúp mũi tên không bị gãy hoặc bật ngược lại nguy hiểm. Tránh dùng đích bằng rơm ép hay cao su cứng khi mới bắt đầu vì chúng có thể làm cong hoặc hư hỏng mũi tên, đồng thời kém an toàn hơn.

Vị Trí và Kích Thước Đích Bắn

  • Khoảng cách: Người mới nên đặt đích ở khoảng cách 5 – 10m. Khi dần thành thạo kỹ thuật, bạn có thể tăng dần khoảng cách để thử thách bản thân và rèn luyện độ chính xác ở cự ly xa hơn.
  • Kích thước: Kích thước gợi ý là 80 x 80cm hoặc 90 x 90cm. Kích thước này vừa đủ lớn để người mới dễ dàng tập phản xạ và độ chính xác ban đầu.
  • Vật chắn phía sau (Backstop): Đây là yếu tố an toàn tối quan trọng. Phía sau đích bắn phải có vật chắn đủ lớn và bền như tường đất, lưới dày chuyên dụng, hoặc vật liệu hấp thụ lực tốt để hứng những mũi tên bắn trượt. Tuyệt đối không để khu vực phía sau đích bắn có người hoặc vật cản dễ vỡ.
  • Khu vực an toàn: Thiết lập một khu vực bắn cung rõ ràng, có vạch giới hạn và các biển báo an toàn. Đảm bảo không có người qua lại khu vực bắn khi đang tập luyện.

Đích bắn bằng foam xốp được khuyên dùng cho các cung thủĐích bắn bằng foam xốp được khuyên dùng cho các cung thủ

Hướng Dẫn Kỹ Thuật Bắn Cung Cơ Bản Đến Nâng Cao

Việc nắm vững các kỹ thuật bắn cung là chìa khóa để đạt được độ chính xác và sự nhất quán. Mỗi động tác đều có sự liên kết chặt chẽ, tạo thành một chuỗi hành động liền mạch từ khi đứng cho đến khi thả tên.

Nguyên Tắc An Toàn Khi Bắn Cung

An toàn là ưu tiên hàng đầu trong mọi buổi tập bắn cung. Việc tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc dưới đây không chỉ bảo vệ bạn mà còn bảo vệ những người xung quanh.

  • Tuân thủ hướng dẫn: Luôn tuân thủ hướng dẫn của huấn luyện viên hoặc người phụ trách bãi bắn. Họ là những người có kinh nghiệm và sẽ đảm bảo bạn thực hành đúng quy định.
  • Kiểm tra thiết bị: Kiểm tra kỹ cung, dây cung và mũi tên trước mỗi lần tập. Đảm bảo không có vết nứt, cong vênh, hoặc hư hỏng nào có thể ảnh hưởng đến an toàn hoặc hiệu suất.
  • Lắp tên đúng cách: Luôn hướng mũi tên về phía mặt đất khi lắp tên vào dây cung. Điều này ngăn ngừa việc vô tình bắn tên về phía người khác hoặc hướng không mong muốn.
  • Không chĩa cung vào người: Tuyệt đối không bao giờ chĩa mũi tên về khu vực có người. Không bắn tên thẳng lên trời vì mũi tên khi rơi xuống có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng.
  • Không “bắn khô”: Không bao giờ “bắn khô” – tức là kéo và thả dây cung mà không có mũi tên. Hành động này sẽ gây sốc mạnh cho cung, làm hỏng cấu trúc cung và có thể gây chấn thương nghiêm trọng cho chính bạn do lực phản hồi đột ngột.
  • Đứng sau vạch an toàn: Luôn đứng sau vạch bắn an toàn đã được quy định. Chỉ tiến đến đích bắn để thu tên khi đã có tín hiệu cho phép và tất cả cung thủ đã ngừng bắn.
  • Tình trạng thể chất và tinh thần: Không bắn khi mệt mỏi, mất tập trung hoặc sau khi sử dụng đồ uống có cồn. Tinh thần tỉnh táo và thể chất tốt là điều kiện tiên quyết để bắn cung an toàn và hiệu quả.

2.1. Tư Thế Đứng: Nền Tảng Của Mọi Cú Bắn Chính Xác

Một tư thế đứng đúng sẽ giúp bạn giữ thăng bằng tốt, điều phối lực hiệu quả và tạo nền tảng vững chắc cho mọi động tác tiếp theo. Đối với người mới, tư thế vuông (Square Stance) thường được khuyến nghị.

Vị Trí Chân

  • Rộng bằng vai: Đứng giang hai chân rộng bằng vai, tạo sự ổn định cho cơ thể.
  • Song song hoặc chữ V nhẹ: Cả hai bàn chân song song với nhau, hoặc hơi tạo thành hình chữ V nhẹ (mũi chân hơi hướng ra ngoài).
  • Đường thẳng hướng đích: Nếu vẽ một đường thẳng chạy qua 2 đầu ngón chân, đường này sẽ hướng thẳng về đích bắn. Điều này đảm bảo cơ thể bạn thẳng hàng với mục tiêu.
  • Hai bên vạch bắn: Cả hai chân đặt ở hai bên của vạch bắn, cách đều nhau để duy trì sự cân bằng.

Tư Thế Cơ Thể

  • Lưng thẳng, vai thả lỏng: Giữ lưng thẳng nhưng không gồng cứng. Vai phải được thả lỏng hoàn toàn để tránh căng cơ và cho phép cánh tay hoạt động linh hoạt.
  • Căng nhẹ cơ bụng và lưng dưới: Căng nhẹ các nhóm cơ này để giữ phần thân trên ổn định và thăng bằng, tạo ra một trụ vững chắc khi kéo và thả cung.
  • Trọng tâm phân bổ đều: Trọng lượng cơ thể nên được phân bổ đều trên cả hai chân và hơi dồn nhẹ về phía trước mu bàn chân. Điều này giúp bạn duy trì thăng bằng tốt trong suốt quá trình bắn.
  • Đầu thẳng hàng với cột sống: Giữ đầu thẳng, mắt nhìn về phía mục tiêu. Tránh nghiêng đầu hoặc gập cằm quá mức.

Ngoài tư thế vuông, còn có tư thế mở (Open Stance) và tư thế đóng (Closed Stance). Tư thế mở giúp cung thủ có góc vai mở hơn, thuận tiện cho việc kéo cung và phù hợp với một số phong cách bắn nhất định. Tuy nhiên, đối với người mới, tư thế vuông là điểm khởi đầu an toàn và dễ kiểm soát nhất để xây dựng các kỹ thuật cơ bản.

Cách đặt vị trí chân trong bắn cung. Tư thế vuông được khuyến nghị cho người mớiCách đặt vị trí chân trong bắn cung. Tư thế vuông được khuyến nghị cho người mới

2.2. Cầm Cung và Lắp Tên Đúng Cách

Cầm cung và lắp tên đúng cách là những bước cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến đường bay của mũi tên và sự thoải mái của cung thủ.

Bước 1 – Cầm Cung (Bow Grip)

  • Tay không thuận cầm cung: Tay không thuận của bạn sẽ cầm cán cung, giữ cung thẳng đứng, không nghiêng. Tay thuận sẽ dùng để kéo dây cung.
  • Góc 45 độ: Xoay nhẹ bàn tay cầm cung để tạo thành góc khoảng 45 độ giữa mu bàn tay và cán cung. Điều này giúp lực đẩy của cung truyền qua phần xương chắc chắn của lòng bàn tay, thay vì các mô mềm, giảm thiểu rung động và giữ cung ổn định hơn.
  • Giữ chắc nhưng không siết: Bàn tay và cổ tay hơi thả lỏng, không bóp chặt cán cung. Việc siết chặt cán cung sẽ gây ra mô-men xoắn (torque) làm lệch hướng mũi tên. Thay vào đó, hãy giữ cung một cách chắc chắn nhưng thư giãn, để cung tự nhiên nằm trong tay. Nhiều cung thủ sử dụng dây đeo cung (bow sling) để cung không bị rơi sau khi thả, cho phép họ thả lỏng tay cầm hoàn toàn.

Hướng dẫn cách cầm cung chuẩn và tránh các lỗi sai thường gặpHướng dẫn cách cầm cung chuẩn và tránh các lỗi sai thường gặp

Bước 2 – Lắp Tên Vào Cung (Nocking the Arrow)

  • Cầm mũi tên: Dùng ba ngón tay (cái, trỏ, giữa) của tay kéo (tay thuận) để lấy mũi tên, cầm tại vị trí cách đầu mũi tên khoảng 2/3 chiều dài thân tên.
  • Đưa mũi tên lên: Đưa mũi tên lên cùng phía với tay kéo, áp sát vào tay cầm cung đã duỗi thẳng.
  • Gắn ngạnh đuôi tên: Gắn ngạnh đuôi tên (nock) vào dây cung tại điểm nocking point đã được đánh dấu sẵn. Đảm bảo ngạnh khớp vào dây cung đến khi nghe tiếng “tách”/“click” nhẹ là tên đã đúng vị trí. Cánh lông định hướng (fletching) có màu khác biệt (index fletching) thường hướng ra ngoài, tránh va chạm với cung.
  • Đặt tên lên giá đỡ: Đặt thân tên lên giá đỡ trên cán cung (arrow rest), đảm bảo mũi tên nằm ổn định, không lệch và không lung lay.

Cách lắp tên vào cungCách lắp tên vào cung

Bước 3 – Móc Dây Cung (String Hold)

  • Sử dụng ba ngón tay: Dùng ba ngón tay của tay kéo (ngón trỏ, ngón giữa, ngón áp út) để móc vào dây cung. Ngón trỏ đặt phía trên điểm nocking point, hai ngón còn lại đặt phía dưới.
  • Vị trí móc tối ưu: Vị trí móc tối ưu là tại khớp đốt đầu tiên của mỗi ngón tay, tức phần gần đầu ngón. Điều này giúp bạn kiểm soát lực kéo tốt mà không gây đau và đảm bảo việc thả dây mượt mà.
  • Giữ lực đều: Giữ lực đều trên cả 3 ngón tay. Tránh để dây dồn lực vào một ngón, gây mất cân bằng và ảnh hưởng đến việc thả tên.
  • Thư giãn cổ tay: Cổ tay của tay kéo nên được giữ thẳng và thư giãn, tránh gập cổ tay quá mức vì sẽ tạo áp lực không cần thiết và làm giảm độ chính xác.

Móc dây cung bằng 3 ngón trỏ, giữa, áp út và phân bổ lực đềuMóc dây cung bằng 3 ngón trỏ, giữa, áp út và phân bổ lực đều

2.3. Kéo Dây Cung và Thiết Lập Điểm Neo (Draw & Anchor)

Quá trình kéo dây cung và thiết lập điểm neo là bước quan trọng để tích trữ năng lượng và chuẩn bị cho cú ngắm bắn chính xác.

Bước 1 – Điều Chỉnh Hướng Bắn và Lực Kéo Dây

  • Duỗi thẳng tay cầm cung: Duỗi thẳng tay cầm cung về phía mục tiêu, giữ chắc nhưng không gồng cứng khuỷu tay. Khuỷu tay nên hơi cong một chút, tạo thành một đường thẳng với vai để hấp thụ lực tốt hơn.
  • Kéo dây cung bằng vai và lưng: Dùng tay kéo để kéo dây cung thẳng ra phía sau, hướng về phía mặt. Khi kéo, cần kết hợp sức từ cơ vai, cơ lưng (đặc biệt là cơ bả vai) và cánh tay. Việc sử dụng cơ vai và lưng giúp động tác ổn định, tiết kiệm sức lực và giảm thiểu việc sử dụng quá nhiều cơ bắp cánh tay, vốn dễ gây mỏi và run. Tránh kéo bằng cách gồng bắp tay.
  • Duy trì đường thẳng: Đảm bảo cánh tay cầm cung và dây cung tạo thành một đường thẳng ngang vai khi kéo hết cỡ.

Bước 2 – Đặt Điểm Neo (Anchor Point)

  • Tìm điểm cố định: Sau khi kéo dây cung về phía sau, hãy duy trì lực kéo cho đến khi tay kéo chạm vào một vị trí cố định trên khuôn mặt. Vị trí này được gọi là “điểm neo” (anchor point) và là yếu tố then chốt để đảm bảo sự nhất quán trong mỗi cú bắn.
  • Các điểm neo phổ biến:
    • Điểm neo ở cằm: Đầu ngón tay trỏ hoặc khớp đốt đầu tiên của ngón trỏ chạm vào khóe miệng hoặc cằm. Dây cung có thể chạm vào môi, mũi hoặc một bên cằm.
    • Điểm neo ở má: Một số cung thủ thích điểm neo cao hơn, đặt ngón tay cái hoặc các khớp ngón tay lên xương gò má.
  • Tính nhất quán: Mỗi cung thủ nên chọn một điểm neo phù hợp với bản thân và duy trì giống nhau ở mọi lần bắn. Sự nhất quán của điểm neo là yếu tố cực kỳ quan trọng để đảm bảo độ chính xác lặp lại.
  • Thoải mái và tự nhiên: Hãy chọn điểm neo mà bạn cảm thấy thoải mái và tự nhiên nhất khi kéo dây cung. Một điểm neo tốt sẽ giúp bạn giữ tư thế ổn định, dễ lặp lại, từ đó tăng độ chính xác và kiểm soát tốt hơn trong từng cú thả tên. Tránh thay đổi điểm neo giữa các lần bắn.

Điểm neo ở cằmĐiểm neo ở cằm

Điểm neo ở máĐiểm neo ở má

2.4. Ngắm Bắn và Điều Chỉnh Tư Thế (Aiming & Alignment)

Trong giai đoạn này, sự tập trung cao độ và việc duy trì tư thế đúng là yếu tố then chốt để mũi tên bay trúng đích.

Bước 1 – Ngắm Bắn (Aiming)

  • Xác định mắt thuận: Trước khi ngắm bắn, hãy xác định mắt thuận của bạn. Bạn có thể làm điều này bằng cách tạo một lỗ nhỏ bằng ngón tay cái và ngón trỏ, nhìn qua đó vào một vật thể xa, sau đó từ từ đưa tay lại gần mặt. Mắt mà bạn nhìn qua lỗ đó khi tay chạm mặt là mắt thuận.
  • Sử dụng cả hai mắt rồi dồn trọng tâm: Khi bắt đầu, mở cả hai mắt để quan sát rõ không gian xung quanh và giữ cảm giác cân bằng. Sau đó, dồn sự tập trung vào mắt thuận để khóa mục tiêu. Điều này giúp tăng cường nhận thức về không gian và độ sâu.
  • Ngắm với cung recurve cơ bản: Nếu bạn dùng cung recurve cơ bản không có thước ngắm (barebow), hãy ngắm theo đường thẳng của thân mũi tên, đưa đầu tên canh thẳng vào mục tiêu. Đây là kỹ thuật đòi hỏi kinh nghiệm và cảm giác tốt.
  • Ngắm với cung có thước ngắm: Trường hợp sử dụng cung có gắn thước ngắm (sight), bạn chỉ cần điều chỉnh chấm ngắm (pin) trên thước sao cho nằm đúng vào vị trí hồng tâm là được. Thước ngắm giúp đơn giản hóa quá trình ngắm bắn, đặc biệt hữu ích cho người mới.

Ngắm theo đường thẳng của thân mũi tên, đưa đầu tên canh thẳng vào mục tiêuNgắm theo đường thẳng của thân mũi tên, đưa đầu tên canh thẳng vào mục tiêu

Bước 2 – Điều Chỉnh Tư Thế Cơ Thể (Body Alignment)

Khi bạn đứng bắn và ngắm, cơ thể nên tạo thành một hình chữ “T” lý tưởng:

  • Đường thẳng vai và khuỷu tay: Khuỷu tay cầm cung – hai vai – khuỷu tay kéo cung tạo thành một đường thẳng song song với mặt đất. Điều này giúp phân bổ lực đều và giảm thiểu các chuyển động không mong muốn.
  • Thân, cổ, đầu, lưng thẳng: Phần thân, cổ, đầu và lưng phải được giữ thẳng nhưng không gồng cứng. Vai thả lỏng. Tư thế này tối ưu hóa sự ổn định và giảm áp lực lên cột sống.
  • Căng nhẹ cơ bụng và lưng dưới: Duy trì việc căng nhẹ cơ bụng và cơ lưng dưới để giữ phần thân trên ổn định và thăng bằng trong suốt quá trình ngắm bắn.

Khi bạn ngắm bắn, cơ thể nên tạo thành hình chữ “T”Khi bạn ngắm bắn, cơ thể nên tạo thành hình chữ “T”

Bước 3 – Giữ Tư Thế Vững và Kiểm Soát Nhịp Thở

  • Ổn định cơ thể: Khi đã vào tư thế ngắm, hãy giữ cơ thể ổn định, thả lỏng toàn thân, không gồng cứng vai, lưng hay tay. Mọi sự căng thẳng sẽ làm giảm độ chính xác.
  • Kiểm soát nhịp thở: Hít thở nhẹ nhàng, sâu và đều. Trước khi thả tên, hãy hít vào một hơi sâu, thở ra từ từ, rồi giữ hơi lại trong tích tắc (hoặc nín thở nhẹ nhàng). Điều này giúp ổn định cơ thể và tăng cường sự tập trung. Việc hít thở không đúng cách có thể gây ra chuyển động cơ thể, ảnh hưởng đến đường bắn.

Tư thế cơ thể tổng thể khi bắn cungTư thế cơ thể tổng thể khi bắn cung

Lưu ý quan trọng cho người mới:

  • Bắt đầu với thước ngắm: Người mới tập nên bắt đầu với cung có thước ngắm để dễ dàng làm quen với việc canh mục tiêu. Sau khi đã quen dần với cách bắn cung và muốn nâng cao kỹ năng, bạn có thể thử cung trần (barebow) để rèn luyện cảm giác bắn theo bản năng, phát triển khả năng điều khiển cơ thể và phản xạ tự nhiên.
  • Giữ bình tĩnh và tập trung: Tránh căng thẳng khi ngắm. Tâm lý lo lắng sẽ khiến tay run, và khiến đường bắn thiếu chính xác. Hãy duy trì sự bình tĩnh và tập trung hoàn toàn vào mục tiêu.

2.5. Thả Tên và Duy Trì Tư Thế Sau Bắn (Release & Follow-Through)

Bước thả tên là khoảnh khắc quyết định, và việc duy trì tư thế sau bắn (follow-through) quan trọng không kém để đảm bảo độ chính xác cuối cùng.

Bước 1 – Thả Tên Đúng Cách (Release)

  • Thả lỏng hoàn toàn: Khi đã canh ngắm chính xác và cảm thấy sẵn sàng, hãy thả lỏng hoàn toàn các ngón tay đang móc dây cung. Để dây tự trượt khỏi tay một cách mượt mà và dứt khoát. Đây là một động tác tự nhiên, không cần gắng sức.
  • Tuyệt đối không “búng” tay: Tuyệt đối không “búng” tay hay cố ý đẩy dây ra. Hành động này sẽ khiến dây cung bị rung lệch, tạo ra một chuyển động không mong muốn (torque) ảnh hưởng đến đường bay và độ chính xác của mũi tên. Việc thả tên phải diễn ra một cách tự nhiên và nhẹ nhàng nhất có thể.
  • Hậu quả của việc thả sai: Thả tên không đúng cách có thể làm mũi tên bay chệch hướng, thậm chí gây va chạm với cung, làm hỏng cánh lông hoặc thân tên.

Bước 2 – Giữ Tư Thế Sau Khi Bắn (Follow-Through)

Sau khi thả tên, không nên hạ cung ngay lập tức. Hãy giữ nguyên tư thế ban đầu trong khoảng 2-3 giây. Đây là một nguyên tắc quan trọng trong cách bắn cung chuyên nghiệp:

  • Tay cầm cung vẫn duỗi thẳng: Tay cầm cung vẫn duỗi thẳng về phía mục tiêu, không hạ xuống.
  • Mắt vẫn nhìn theo mũi tên: Mắt vẫn tập trung nhìn theo đường bay của mũi tên cho đến khi nó găm vào đích.
  • Cơ thể giữ yên: Cơ thể giữ yên, không tạo bất kỳ chuyển động thừa nào.
  • Lợi ích: Việc này giúp bạn ổn định tư thế trong khoảnh khắc quan trọng, đảm bảo mũi tên không bị lệch hướng do thay đổi tư thế quá sớm. Đồng thời, nó giúp bạn phân tích được cú bắn của mình, xem mũi tên bay như thế nào và đưa ra điều chỉnh cho lần bắn tiếp theo.

Giữ nguyên tư thế sau khi thả tênGiữ nguyên tư thế sau khi thả tên

Tư thế sau khi thả tênTư thế sau khi thả tên

Bước 3 – Kết Thúc Lượt Bắn

  • Từ từ hạ cung và thư giãn: Khi mũi tên đã cắm vào bia, từ từ hạ cung xuống, thả lỏng toàn thân và thư giãn nhẹ trước khi bước vào lượt bắn tiếp theo.
  • Duy trì nhịp điệu: Nhịp điệu chậm rãi và có kiểm soát sẽ giúp bạn giữ vững phong độ trong suốt buổi tập, tránh mệt mỏi và duy trì sự tập trung.
  • Phân tích kết quả: Dành thời gian để đánh giá cú bắn của mình, xác định những điểm cần cải thiện về kỹ thuật hoặc tư thế. Đây là một phần quan trọng của quá trình học hỏi và tiến bộ trong bắn cung.

Lựa Chọn Địa Điểm Học Bắn Cung Chuyên Nghiệp Cho Người Mới

Để học cách bắn cung một cách bài bản và an toàn, tìm đến các câu lạc bộ có huấn luyện viên chuyên nghiệp là lựa chọn tốt nhất. Dưới đây là một số địa điểm uy tín tại các thành phố lớn ở Việt Nam, nơi bạn có thể nhận được sự hướng dẫn tận tình và tiếp cận trang thiết bị đạt chuẩn.

Tại TP. Hồ Chí Minh

  • Câu lạc bộ Bắn cung Nhà Văn hóa Thanh niên TP. HCM: Với trang thiết bị đầy đủ, bảo hộ an toàn và các lớp học đa dạng từ cơ bản đến nâng cao, đây là một điểm đến phổ biến, thu hút đông đảo người trẻ tham gia.
    • Địa chỉ: 35 Nguyễn Thị Minh Khai, Bến Nghé, Quận 1, Hồ Chí Minh
    • Liên hệ: 093 795 17 31
    • Khoá học: 900.000 – 1.200.000 VND/khoá/7 buổi
    • Giá vé theo giờ: 60.000 VND/30 phút/người
  • Galaxy Archery Club: Được thành lập bởi một nhóm các cung thủ giỏi, CLB Galaxy Archery không chỉ được trang bị đầy đủ thiết bị hiện đại mà còn có huấn luyện viên theo dõi sát sao, đảm bảo bạn luyện tập an toàn và hiệu quả.
    • Địa chỉ: 55B Nguyễn Thị Minh Khai, Phường Bến Thành, Quận 1, Hồ Chí Minh
    • Liên hệ: 0908 191 595
    • Giá vé: 80.000 VND/giờ/người hoặc 800.000 VND/tháng/người
  • Trần Quan Brothers Archery Club: Điểm tập luyện đa dạng với các loại cung truyền thống, cung trợ lực, cung trần barebow, cung recurve Olympic. CLB này còn nuôi dưỡng và đào tạo học viên đam mê kỹ năng cung thuật, cung đạo Nhật Bản (Kyudo) và kỵ xạ.
    • Địa chỉ: 946 Trường Sa, Phường 12, Quận 3, Hồ Chí Minh – 06 Dương Quang Đông, phường 5, Quận 8, Hồ Chí Minh
    • Liên hệ: 0933107539 – 086887 9540
    • Giá vé: 80.000 VND/giờ/người
  • Archery Tag Vietnam: Nổi bật với không gian rộng rãi, thích hợp cho các hoạt động nhóm và tập thể. Địa điểm này chuyên cung cấp các trò chơi bắn cung đối kháng (archery tag) cùng hàng loạt trò chơi thể thao ngoài trời vui nhộn và thú vị.
    • Địa chỉ: 1017 Bình Quới, Phường 28, Bình Thạnh, Hồ Chí Minh
    • Liên hệ: 0943333094
    • Giá vé: Từ 110.000 VND/giờ/người

Tại Hà Nội

  • Archery Fun Club: Một CLB bắn cung đầy đủ tiện nghi với phòng chờ, quầy bar, phòng tắm, vườn cây xanh mát và sân chơi trẻ em rộng rãi, tạo không gian thoải mái cho cả gia đình.
    • Địa chỉ: Đường Xuân Tảo, Khu đô thị Tây Hồ Tây, Tây Hồ, Hà Nội
    • Liên hệ: 0353 032 094
    • Giá vé: 100.000 – 320.000 VND/giờ tùy theo dịch vụ và thiết bị lựa chọn đi kèm
  • Câu lạc bộ bắn cung X10 Archery: Sân cung mới mở với không gian rộng rãi, thoáng mát, tiện nghi cơ bản. Sân chơi được chia phân khu tùy theo trình độ và có nhân viên chỉ dẫn nhiệt tình, phù hợp cho người mới bắt đầu và người đã có kinh nghiệm.
    • Địa chỉ: 12 Đống Kỳ, Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
    • Liên hệ: 0944 524 230
    • Giá vé: Theo giờ 50.000 – 250.000 VND/giờ/người. Theo tháng 900.000 – 1.500.000 VND/tháng/người

Tại Đà Nẵng

  • Câu lạc bộ bắn cung Cen Archery: Không gian rộng rãi, thoáng mát, bài trí theo phong cách Nhật Bản và đầy đủ dịch vụ tiện nghi. Người chơi có thể trải nghiệm bắn cung thể thao, cung đạo Nhật Bản (Kyudo) và có huấn luyện viên kèm theo (nếu có nhu cầu).
    • Địa chỉ: 33-35 đường 30/4, Hoà Cường Bắc, Hải Châu, Đà Nẵng
    • Liên hệ: 0942 660 345
    • Giá vé: Theo giờ 65.000 – 120.000 VND/giờ/người. Theo tháng 1.000.000 VND/tháng/người. Học có huấn luyện viên 2.400.000 – 2.600.000 VND/tháng 12 buổi.

Bạn nên đến các câu lạc bộ chuyên nghiệp để học bắn cung bài bản và nhanh tiến bộBạn nên đến các câu lạc bộ chuyên nghiệp để học bắn cung bài bản và nhanh tiến bộ

Bắn cung là một hành trình đòi hỏi sự kiên nhẫn, kỷ luật và niềm đam mê. Việc nắm vững cách bắn cung từ những kỹ thuật cơ bản nhất không chỉ giúp bạn bắn trúng đích mà còn đảm bảo an toàn cho chính bạn và những người xung quanh. Từ việc lựa chọn trang bị phù hợp, rèn luyện tư thế chuẩn xác, đến việc thực hiện các bước kéo dây, ngắm bắn và thả tên một cách nhất quán, mỗi yếu tố đều đóng góp vào sự thành công của cú bắn. Để có thể cập nhật những thông tin mới nhất và chuyên sâu về thể thao, hãy truy cập bongdanetco.com. Đừng ngần ngại tìm đến các câu lạc bộ chuyên nghiệp để được hướng dẫn bài bản và tận hưởng từng khoảnh khắc trên sân tập. Chúc bạn có những giờ phút luyện tập thật bổ ích và sớm chinh phục được những hồng tâm đầu tiên trên con đường trở thành một cung thủ thực thụ.


Bình luận

Nguyễn Văn A
★★★★★
Bài viết cực kỳ chi tiết và dễ hiểu, đặc biệt là phần hướng dẫn kỹ thuật cho người mới bắt đầu. Tôi đã luôn muốn thử bắn cung nhưng không biết bắt đầu từ đâu. Nhờ bài viết này, tôi đã có cái nhìn tổng quan và tự tin hơn rất nhiều để tìm một CLB để học. Cảm ơn tác giả đã chia sẻ!
Đã bình luận vào: 15:30, 22/07/2024

Trần Thị B
★★★★★
Thông tin về các loại cung và mũi tên rất hữu ích. Tôi đặc biệt thích phần giải thích về độ cứng (spine) của mũi tên, trước đây tôi không hề biết điều đó quan trọng đến vậy. Các lưu ý về an toàn cũng được nhấn mạnh rất rõ ràng, giúp người đọc ý thức hơn khi tập luyện.
Đã bình luận vào: 09:45, 23/07/2024

Lê Hoàng C
★★★★★
Tôi là người đã có kinh nghiệm bắn cung một thời gian, nhưng bài viết này vẫn cung cấp những góc nhìn mới và củng cố lại các kỹ thuật cơ bản mà đôi khi tôi bỏ qua. Phần về “điểm neo” và “follow-through” được giải thích rất sâu sắc, giúp tôi cải thiện độ ổn định. Rất khuyến khích cho mọi cấp độ!
Đã bình luận vào: 18:00, 23/07/2024

Phạm Thị D
★★★★★
Phần gợi ý các địa điểm học bắn cung ở TP.HCM và Hà Nội cực kỳ tiện lợi! Tôi đang tìm chỗ cho con trai học hè và những thông tin này đã giúp tôi rất nhiều trong việc chọn lựa. Chi phí và thông tin liên hệ cụ thể cũng là một điểm cộng lớn.
Đã bình luận vào: 11:20, 24/07/2024

Võ Minh E
★★★★★
Bài viết này đã giúp tôi hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của trang phục và phụ kiện bảo hộ. Trước đây, tôi chỉ nghĩ đơn giản là mặc đồ thoải mái là đủ, nhưng những phân tích về việc dây cung có thể vướng vào áo đã khiến tôi phải suy nghĩ lại. Một bài hướng dẫn thực tế và chuyên nghiệp!
Đã bình luận vào: 16:55, 24/07/2024

Viết một bình luận